مباني فقهي نظام جمهوري اسلامي؛ امنيت سياسي نظام اسلامي از منظر فقه شيعه

.Feqhi Principles of IRI`s System; Shiite Feqh on Political Security of an Islamic System

امروزه از چالش‌ها و دشواره‌هاي مبتلابه كشورهاي اسلامي، مسئله امنيت و به‌طور خاص، امنيت سياسي است. حال اين سؤال مطرح است كه آيا گزاره‌هاي فقهي، ظرفيت تبيين و توليد امنيت سياسي و زمينه‌سازي براي ارائه الگوي امنيتي را داراست؟ در اين راستا مي‌توان گفت فقه شيعه، توجه ويژه‌اي به امنيت نظام اسلامي و به‌طور خاص امنيت سياسي آن دارد. مدعاي مقاله اين است كه در ابواب مختلف فقه، گزاره‌هاي فقهي متعددي ناظر بر عوامل و ضوابط توليد و تأمين امنيت سياسي نظام اسلامي و نيز تهديدات و وجوب مقابله با آن وجود دارند. جهت اثبات مدعاي يادشده، با تمسك به روش استنباطي و استنادي، به تتبّع و استخراج گزاره‌هاي فقهي ناظر بر امنيت سياسي در آثار فقهي متقدم و متأخر و معاصر شيعه با محوريت جواهرالكلام پرداخته‌ و با استمداد از يك الگوي نظري تلفيقي متشكل از نظريه امنيت باري بوزان، مصالح خمسه (متخذ از فقه) و نظريه دلالت‌ها (متخذ از اصول فقه) به بررسي و تحليل امنيت سياسي در نظام اسلامي از منظر فقه پرداخته‌ايم.

One considerable challenge of Islamic countries is regarded as security, particularly political security. The question of the paper runs as: are feqhi teachings of such a capability needed for explaining and producing political security and giving a model of security? As is claimed and shown in the paper, Shiite feqh has given a particular weight to security of Islamic system, particularly to political security. One may find various feqhi statements on the topic in different parts of feqh. These statements introduce the ways, agents and norms for producing and preparing political security of an Islamic system and opposing threats on the way. The paper, relying on the inferential and document-based method, has gathered and studied feqhi statements on the topic with special attention to Jawaher ul-Kalam and, using a mixed model taken from Barry Buzan`s theory of security, the five feqhi expediencies and usuli theory of designations, has surveyed and analyzed the view of Islam on political security of an Islamic system.