خوانشِ فرهنگي ميشل فوكو از انقلاب اسلامي

Michel Foucault`s Cultural Reading of Islamic Revolution

فرضيه كلي مقاله اين است كه خوانش فرهنگي فوكو در خصوص انقلاب اسلامي، ريشه در دستگاه نظري او دارد. جنبش انقلابي مردم ايران، در بعد نظري توجه متفكران، فيلسوفان، جامعه‌شناسان و... را به خود معطوف نموده و تئوري‌ها و پارادايم‌هاي زيادي بواسطه حركت مردمي ايران، تعديل شدند. در ميان تئوري‌هاي مزبور، خوانشِ فرهنگي ميشل فوكو به حاشيه‌ راني تبيين اقتصادي و برجسته‌سازي تبيين فرهنگي مي‌پردازد. برساخت فرهنگي فوكو درخصوص انقلاب اسلامي، ريشه در نظريه گفتمان قدرت و مدرنيته وي دارد. از منظر فوكو، در انقلاب ايران صف‌ آرايي و رويارويي چهره سخت‌افزاري قدرت در مقابل چهره نرم‌افزاري قدرت وجود دارد و اولين انقلاب پست‌مدرن در قرن بيستم و يكي از مخالف‌ خواني‌هاي عظيم در اين قرن محسوب مي‌شود. «نو بودن» و «منحصر بفرد بودن» حركت انقلابي مردم ايران، فوكو را به‌شدت مجذوب و شيفته خود نموده است. اين مقاله، از طريق روش اسنادي مبتني بر تحليل محتواي كيفي و پس از واكاوي نظري، ابعاد و زواياي گوناگون تحليل فوكو از انقلاب اسلامي را مورد بررسي قرار مي‌دهد.

Main hypothesis of the paper follows as: Foucault`s cultural reading of Islamic revolution lies in his theoretical system. Iranian revolutionary movement attracted the attention of scholars, philosophers, sociologists and … and, in this way, many theories and paradigms were balanced by the public movement of Iranian. Foucault`s theory is one weakening the economic explanation and strengthening cultural one. His cultural understanding of Islamic revolution is rooted in his theory of power and modernity. As is understood by Foucault, there may be found a confrontation between hard aspect and soft aspect of power in Islamic revolution as the first postmodern revolution in 21th century and one of those not being reasonably justifiable cases. Two states of Islamic revolution attracted his attention seriously: its newness and uniqueness. This paper, relying on its special method of qualified content analysis and theoretical survey, has studied various aspects and modes of Foucault`s analysis in the field.