مقايسه تغييرات دماي هوا با سطوح مختلف زمين در مناطق خشك

Comparison of air temperature changes in different ground surfaces in arid regions

پوشش هاي سطحي متفاوت مانند خاك، سنگ، رستني ها و غيره با تأثير بر روي تغييرات عناصر جوي مجاور خود منجر به شكل گيري شرايط اقليمي متفاوت، در مقياس هاي كوچك مي شوند. در مناطق خشك و بياباني معمولاً در روزهاي گرم سال بيشترين اختلاف دما در سطح خاك و هوا ديده ميشود، كه ميتواند تأثير ريزاقليمي و اكولوژيكي مؤثري بر روي پديده ها داشته باشد. در اين پژوهش، به منظور مقايسه دماي هواي اندازه گيري شده در ايستگاه سينوپتيك يزد و دماي سطوح مختلف زمين، دماي هشت پوشش سطحي مختلف (شامل سطح گياهي سبز، سطح گياهي خشك شده، خاك زراعي، سطح سيماني، خاك غيرزراعي، موزاييك، آسفالت، سطح فلزي تيره رنگ) با دو نوع دماسنج جيوه اي و رقومي در محدوده شهر يزد، در ماههاي تير و مرداد سال 1395 اندازه گيري و با يكديگر و با دماي هواي اندازه گيري شده ايستگاه سينوپتيك مقايسه گرديد. براساس نتايج، بيشترين دما برابر C 70/3 و كمترين دماي سطحي برابر C 47/4 بهترتيب براي پوشش سطحي آسفالت و سطح گياهي سبز ثبت گرديد. همچنين، براساس نتايج آزمون 7، بين دماي سطوح مختلف و دماي هوا مشاهده / كلموگرف اسميرنوف، تفاوت معنيدار در سطح پنج درصد و همبستگي بالاي 0/86 شد. در مجموع، سطح آسفالت با C 23 و سطح گياهي سبز با C 5 اختلاف به ترتيب بيشترين و كمترين تفاوت را با دماي هوا نشان دادند. در نتيجه، سطوح مختلف در برابر تابش خورشيد، الگوهاي دمايي گوناگوني از خود نشان مي دهند.

Different surface covers such as soil, rock, plant and etc, lead to be created different climate conditions in small scales by impacting on the adjacent atmospheric elements. The greatest difference tangibly in land surfaces and air temperatures were observed in arid and desert regions on hot days, which can have significant microclimate and ecological effects on environment. In this study, 8 different land surface cover including, green plant cover, dead plant cover, arable soil, cement surface, non-arable soil, pavement, asphalt and dark metal surface were measured using two types of mercury and digital thermometers to compare between the measured temperature at the Yazd meteorological station and the temperature of different land surfaces, in June and July, 2016. Then, the land surface temperatures were compared to each other and also compared with the air temperature measured at the Yazd meteorological station. Based on the results, the highest measured temperature reaches to above 70 °C in asphalt cover and the lowest surface temperature of 47.4 °C were recorded in plant surface. According to the result of Kolmogorov Smirnov test, there are a significant difference between the different land surfaces and the air temperatures (R2= 0.86) at 5% level during the measured period. Generally, asphalt and plant surfaces showed the highest (23 °C) and the lowest (5 °C) thermal differences with air temperature. Concluding, different land surfaces show different thermal patterns.