بررسي پوسته‌هاي كامپوزيتي پليمري موتورهاي راكت پيشرانه جامد

Study of Polymer Composite Cases in Solid Propellant Rocket Motors

به‌دليل نقش مؤثر پوسته موتور در عملكرد نهايي راكت‌ها، تلاش‌هاي بسياري براي بهبود اين جزء از سازه پرتابه انجام مي‌شود. مواد مناسب براي پوسته براساس مقدار و نوع بارهاي اعمال شده (خمشي، برشي و محوري) و كاربرد نهايي انتخاب مي‌شوند. امروزه، كامپوزيت‌هاي پليمري تهيه شده با روش رشته‌پيچي نسبت به فلزات، كاربرد بيشتري در ساخت پوسته موتور راكت يافته‌اند. اين انتخاب به‌دليل وزن كمتر، استحكام ويژه بيشتر و محافظت بهتر كامپوزيت‌هاي پليمري از پيشرانه در برابر محرك‌هاي بيروني است. براي مقايسه عملكرد پوسته‌هاي فلزي و كامپوزيتي از ضريب عملكرد پوسته استفاده مي‌شود. اين معيار مي‌تواند در پوسته‌هاي كامپوزيتي، با انتخاب پليمر زمينه (مانند اپوكسي، پلي‌آميد ايميد و پلي‌اتر اتر كتون)، الياف (از جمله كربن، شيشه و كولار) و لايه‌گذاري‌هاي مختلف كامپوزيت تغيير يابد. چرخه ساخت پوسته‌هاي كامپوزيتي موتور راكت به‌ترتيب شامل يك‌پارچه‌سازي مندرل، قرار‌دادن عايق گرمايي، رشته‌پيچي مارپيچي و حلقوي، پخت، استخراج مندرل و در نهايت، آزمون‌هاي عملكردي است. به‌منظور دست‌يابي به پوسته‌هاي كامپوزيتي مناسب، تجزيه پليمر زمينه پيش و پس از پخت (مانند DMA و DSC) و خواص فيزيكي-مكانيكي نمونه‌ها در مقياس كوچك و در موتور واقعي بررسي مي‌شود.

It has taken plenty of effort to improve motor case, because it has an effective role in the final performance of rockets. The selection of material for a given case depends on the applied loads (bending, shear, axial) and its final application. Today, in fabrication of rocket motor cases, filament-wound polymer composites are regarded as alternative materials to metals due to their lower weight, higher specific strength and better protection of the propellant against external stimuli. In order to compare the performances of metallic and composite motor cases, the performance factor is used. The performance factor is influenced by the chosen polymer matrix (epoxy, polyether ether ketone or polyamide-imide) and the type of fiber (carbon, glass or Kevlar) as well as lamination arrangement of layers. The manufacturing process of composite cases, respectively, involves mandrel integration, applying thermal insulation on the mandrel, helical and hoop winding, curing and finally proof tests. In order to achieve a high-performance composite case, the polymer matrix is analyzed before and after curing by thermal analysis techniques such as DMA and DSC, and the physical and mechanical properties of small-scale motor and real-scale motor are investigated.