واكاوي چالش‌هاي اشتغال و درآمد‌زايي زنان منطقه عشايري زردلان (معرفي رويكرد كيفي نظريه زمينه‌اي به مطالعات جغرافياي روستايي)

(Analysis of the challenges of nomad women's employment in Zrdlan tribal region (Introduced qualitative approach underlying theory in the study of rural geography

با توجه به اهميت اشتغال زنان عشاير در بهبود اقتصاد خانواده، پژوهش حاضر بر آن است تا مطالعه­ اي كيفي، با هدف واكاوي چالش­ هاي اشتغال و درآمد­زايي زنان منطقه عشاير زردلان از استان ايلام، را انجام دهد. يكي از اهداف مهم مطالعه حاضر، معرفي نظريه زمينه ­اي به پژوهش­ هاي جغرافياي روستايي است. داده­هاي اين مطالعه از طريق مصاحبه نيمه ساختارمند و بحث گروهي متمركز و استفاده از اسناد و مدارك گردآوري شده است. در اين پژوهش از رويكرد كيفي نظريه زمينه­ اي و با بهره­ گيري از روش ­هاي كد­گذاري باز، محوري و گزينشي، براي تحليل داده ­ها استفاده شده است. منطقه مورد مطالعه، روستاي زردلان در دهستان هليلان مي­باشد. جامعه آماري را كليه زنان عشاير منطقه مورد مطالعه كه در زمينه توليد محصولات لبني و صنايع‌دستي فعاليت داشتند، تشكيل مي ­دهد. نمونه ­ها هدفمند انتخاب شده و بر اساس نمونه­ گيري نظري تا رسيدن به اشباع تئوريك تعداد 28 نفر انتخاب شدند. داده­هاي گردآوري شده در قالب 49 مفهوم، 7 مقوله عمده و يك مقوله هسته ­اي كد­گذاري و تحليل شدند. 7 مقوله عمده عبارت‌اند از: شرايط از توليد تا بازار، مشكلات توليدي و كاهش سطح توليدات زنان، وظيفه سنگين زنان عشاير، انزواي جغرافيايي مناطق عشايري، عدم حمايت دولت و مسئولين و تغيير سبك زندگي عشاير و سايرين و گرايش به مصرف توليدات صنعتي. مقوله هسته ­اي نيز كه ساير مقوله هاي عمده را پوشش مي­دهد، مقوله مشكلات توليدي و كاهش سطح توليدات زنان است، نظريه زمينه­اي حاصله نهايتاً در قالب مدلي پارادايمي بر اساس سه بعد شرايط، تعاملات و پيامدها ارائه شده است، علاوه بر اين نتايج نشان داد كه مشكلات توليدي و كاهش سطح توليدات زنان عشاير تعاملي است در مقابل شرايط حاكم بر مناطق عشايري و پيامد منفي تنزل جايگاه اقتصادي زنان عشاير را به دنبال دارد. همچنين، نتايج نشان داد كه ميانگين سني زنان مورد مطالعه 32 / 58 بود. توليدات اين زنان در كل شامل 85 درصد محصولات لبني و 15 درصد صنايع دستي بود.

Given the importance of nomad women's employment in improving their household economy, the aim of this qualitative study is to explore the challenges of employment and income for women nomads Chardavol township of Ilam. One of the main purposes of this study is to introduce the Grounded theory to the researches of rural geography. Data have been gathered through documents, semi-structured interviews and focus-group discussions. This study has been used to code techniques including open, axial and selective for analyzing the data. Zrdlan tribal region in the district of Holeilan in the Chardavol Township located in Ilam is the region of the study. The population of this study was all nomad women that were active in producing dairy products and Handicraft. Sample size 28 was purposefully selected on the basis of theoretical saturation sampling. Data collected in the form of 49 concept, 7 major categories and a core category then were analyzed. 7 major categories are: The conditions of production to the market. Production problems and reduce the production of women, heavy duty of tribal women, geographic isolation of tribal areas. Lifestyle of nomads changes because of lack of support from the government and the authorities and and tends to work in industries. The results showed that the mean age of women was 58.32 that 85 percent work in dairy products and 15% in crafts. Furthermore, the results showed that production problems and reduce the output level of tribal women are interactive and responsive to governing conditions in tribal areas that led to declining economic status of tribal women that has negative consequences.