مطالعه تاثير برخي عوامل محيطي بر تراكم شپشك سفيد پنبه اي راش Cryptococcus fagisuga Lindinger بر روي درختان راش شرقي Fagus orientalis Lipsky (مطالعه موردي : جنگل خيرود)

Some effective environmental factors on beech scale (Cryptococcus fagisuga lindinger) density on oriental beech (Fagus orientalis lipsky) (Case study: Kheyrud Forest)

به منظور بررسي تاثير برخي عوامل محيطي بر تراكم شپشك سفيد راش بر درختان راش، پس از جنگل گردشي هاي اوليه، سطحي معادل 10 هكتار راش ممرزستان آلوده در سه دامنه ارتفاعي پايين بند، ميان بند و بالابند جنگل خيرود تعيين شد. در هر دامنه ارتفاعي، 12 پايه آلوده به اين حشره به صورت تصادفي تعيين و مشخصات آنها يادداشت شد. تاثير زبري پوست درختان راش و جهت هاي تنه درخت و ارتفاع از سطح زمين بر تراكم شپشك سفيد راش و طول آلودگي درختان مناطق مورد مطالعه با استفاده از تحليل ناپارامتري و آزمون كروسكال واليس و فريدمن تعيين شد. براساس نتايج به دست آمده، راش هاي با پوست زبر و شيارهاي عميق با ميانگين 5/5 بيشترين شدت تراكم شپشك را به خود اختصاص دادند. تراكم اين شپشك در جهت شمال و شرق تنه درختان راش به طور معني داري بيش از تراكم آن در جهت جنوب و غرب تنه بود. بيشترين شدت تراكم شپشك سفيد راش با ميانگين 4/4 در ارتفاع 2/5 متري تنه مشاهده شد. با افزايش ارتفاع از سطح دريا درصد فراواني پايه هاي آلوده ابتدا از 23/8 درصد به 28/3 درصد افزايش و سپس به 15/4 درصد كاهش يافت. تراكم شپشك راش در بالابند با 30 درصد تراكم شديد و طول آلودگي درختان راش با ميانگين 5/35 و 7/5 متر به ترتيب در ميان بند و بالابند بيشتر بود. براساس نتايج مي توان اظهار كرد طبقه قطري 60-40 سانتي متر با 36 درصد فراواني آلودگي و 38 درصد تراكم شديد شپشك، بهترين قطر براي تشكيل كلوني شپشك سفيد راش در اين منطقه است.

In order to study the beech scale and some of the effective environmental factors on beech scale density on eastern beech trees، after field inspection، 10 hectare of infected beech stands were specified in low-، mid- and high lands of Kheyrud forest. At each studied area، 12 scale infected beech stands were randomly determined and their characteristics were recorded in special papers. Effect of bark roughness and direction of trunk of beech trees and height from the ground on beech scale density and period of infestation in three studied areas were investigated by using non-parametric Kruskal-Wallis and Friedman tests. Completely rough barks having deep cracks were assigned highest density of beech scale by 5.5 average. Beech scale density at north and east sides of trunk was significantly more than south and west sides. Also، density of this scale at 2.5 m height of trunk was the greatest by 4.4 average. With increasing elevation from sea level، infected stands initially increased from 23.8 to 28.3 percent and then decreased to 15.4 percent. Beech scale density was most in high land by 30 percent high density and also beech trees infection length was highest in middle land and high land by 5.35 and 7.5 m، respectively diameter class 40-60 cm was recognized as the best diameter for colony formation of beech scale by 36 percentage infection frequency and 38 percentage high density.