تعيين آرسنيك چشمه هاي آبگرم تفريحي منطقه سرعين- اردبيل با در نظر گرفتن احتمال مواجهه پوستي

Determination of arsenic in recreational hot water springs in sarein- ardabil region considering possible dermal exposure

زمينه: استفاده تفريحي و درماني از آبهاي گرم مي تواند منجر به جذب پوستي آرسنيك معدني گردد. با توجه به فراواني آبهاي گرم در منطقه سرعين اردبيل، در تحقيق حاضر كيفيت هيدروژئو شيميايي آبهاي گرم پراستفاده اين منطقه مورد بررسي قرار گرفت. روش كار: نمونه آبهاي گرم مهم در منطقه سرعين مطابق با روش هاي استاندارد تهيه و از نظر پارامترهاي هدايت الكتريكي، كاتيون ها، آنيون ها، قلياييت و PH مورد آزمايش قرار گرفتند. مقدار آرسنيك با روش Graphite Furnace Atomic Absorption (GFAA) تعيين گرديد. آناليز آماري PCA براي تعيين عوامل موثر در كيفيت آب انجام شد. يافته ها: اغلب آبهاي بررسي شده داراي خاصيت متمايل به اسيدي بوده و غلظتهاي متفاوتي از آرسنيك از 6 تا 240 ميكروگرم در ليتر در آنها مشاهده گرديد. بالاترين مقادير آرسنيك به ترتيب در آب گرم قهوه سوئي، ساريسو، بش باجيلار، ژنرال، جاميش گولي و پهنلو مشاهده شد. در مجموع، مقدار آرسنيك اندازه گيري شده در آبهاي بيكربناته منيزيك نسبت به آبهاي كلرور سديك بالاتر بود. بر اساس نتايج آناليز آماري، بين آرسنيك آبهاي گرم و مقادير منيزيم، سختي كل و pH ارتباط معني دار مستقيم قوي و بين آرسنيك و سولفات ارتباط معني دار معكوس وجود داشت. نتيجه گيري: مواجهه ي پوستي با آرسنيك از طريق آبهاي گرم منطقه ي مورد مطالعه فعلا خطر بهداشتي مهمي به شمار نمي رود. با اين حال پسابهاي خروجي آبهاي گرم حاوي آرسنيك داراي پتانسيل آلايندگي منابع آب سطحي و زيرزميني بوده و بايد به گونه اي مديريت شوند كه از آلودگي آبهاي آشاميدني ممانعت به عمل آيد.

Background: Recreational and therapeutic use of geothermal waters may result in dermal uptake of inorganic arsenic. Due to the abundance of hot water springs in Sarein Ardabil region، in the present study hydrogeochemical quality of hot water springs with frequent use were evaluated. Methods: Water samples were taken according to the standard methods and were analyzed for EC، cations، anions، alkalinity and pH. Arsenic concentration was determined using Atomic Absorption Graphite Furnace (GFAA) method. Principal Component Analysis (PCA) was performed for determination of effective factors in water quality. Results: Most of studied waters tended to acidic properties and different concentration of arsenic from 6-240 µg/l were observed in them. The highest values of arsenic were observed in Ghahveh Sooei، Sari soo، Besh Bajilar، General، Gavmish Göli and Pehenloo hot water springs، respectively. Totally، the measured arsenic values in bicarbonate-magnesium hot water springs were higher than chloride-sodium ones. According to the statistical analysis، there was a strong significant correlation between the arsenic concentration and the measured values of magnesium، total hardness and pH however، a reverse significant correlation was observed between arsenic concentrations and sulfate values. Conclusions: Currently، dermal exposure to arsenic through hot water springs in the studied area is not a major health risk. However، the arsenic contaminated effluent from the hot water springs have potential for contamination of surface water and groundwater resources and must be managed in a manner to prevent pollution of drinking water resources.