عملكرد و برخي خصوصيات فيزيولوژيك ذرت با كاربرد كودهاي زيستي و شيميايي تحت سطوح خشكي

Yield and Some Physiological Characteristics in Maize by Application of Bio and Chemical Fertilizers Under Drought Levels

به منظور بررسي تاثير كودهاي زيستي و شيميايي بر عملكرد و برخي خصوصيات فيزيولوژيك ذرت در سطوح تنش خشكي، آزمايشي مزرعه اي در سال زراعي 1390 به صورت اسپليت پلات در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار در مزرعه دانشكده كشاورزي دانشگاه كردستان انجام شد. سه سطح آبياري شامل: آبياري مطلوب (آبياري در پتانسيل آب خاك 3- بار)، تنش متوسط خشكي (آبياري در پتانسيل آب خاك 7- بار) و تنش شديد خشكي (آبياري در پتانسيل آب خاك 11- بار) در كرت هاي اصلي قرار گرفتند و چهار سطح كودي، شامل عدم مصرف كود (شاهد)، كود زيستي فسفاته بارور2 + نيتروكسين، كود شيميايي و تلفيقي از دو نوع كود (50% كود شيميايي + 100% كود زيستي) به عنوان سطوح فاكتور فرعي در نظر گرفته شدند. نتايج نشان داد كه تنش كمبود آب اثرات منفي روي عملكرد داشت و كاربرد كود نتوانست از كاهش عملكرد دانه در شرايط تنش شديد خشكي جلوگيري نمايد. بيشترين عملكرد دانه در شرايط آبياري مطلوب و كاربرد تيمار تلفيقي كود شيميايي + كود زيستي فسفاته بارور 2 و نيتروكسين با ميانگين عملكرد 13 تن در هكتار حاصل شد كه نسبت به شاهد 257 درصد افزايش نشان داد. با افزايش شدت تنش محتوي كلروفيل a كاهش ولي محتوي كلروفيل b افزايش پيدا كرد. نتايج نشان داد كه فعاليت كاتالاز و پراكسيداز در شرايط تنش خشكي بيشتر از شرايط آبياري مطلوب افزايش يافت. كاربرد كود تا حدودي باعث تعديل اثرات تنش خشكي شد و فعاليت آنزيم هاي آنتي اكسيدانت را كاهش داد.

The effects of bio and chemical fertilizers on yield and some of physiological characteristics in maize under drought stress levels، were studied by an experiment in the research field of agricultural faculty، university of kurdistan in 2011. The experiment was arranged in split plot based on randomized complete block design with three replications. Three irrigation levels containing optimal irrigation (irrigation at soil water potential -3 bar)، moderate drought stress (irrigation at soil water potential -7 bar) and severe water stress (irrigation at soil water potential -11 bar) were allocated to main plots and four fertilizer levels including no fertilizer (control)، chemical fertilizer، bio-fertilizer and a combination of biological and chemical fertilizer (100% biological + 50% chemical) were considered as sub factor. Results showed that water deficit stress had negative effects on yield، and the fertilizer application could not prevent reduction of grain yield under severe drought stress condition. The highest grain yield was obtained under optimum irrigation and application of combinational treatment chemical fertilizer + phosphate-biofertilizer + nitroxin with an average of yield 13 ton.ha-1 that showed a 257 percent increase in comparison with control. The chlorophyll a content was decreased، but chlorophyll b content was decreased with increasing stress intensity. The results showed that catalase and peroxidase enzymes activity were increased in drought stress conditions more than optimal irrigation condition. The application of fertilizer partly mitigated the effects of drought stress and reduced antioxidant enzymes activity.