بررسي رشد و عملكرد يازده توده خربزه ايراني در شرايط كم آبي

Assessingth Growth and Yield of Some Iranian Melons under Limited Water Condition

به منظور بررسي اثر تنش كم آبي بر رشد و عملكرد برخي از توده هاي خربزه ايراني، آزمايشي به صورت كرت هاي خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار در ايستگاه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه زنجان در سال 1393 انجام شد. تيمارهاي آزمايش شامل سه سطح آبياري (100، 66 و 33 درصد نياز آبي گياه) و 1۱ توده خربزه شامل خاتوني، كالي، اورشنگ، موري، موزي، زرد تبريز (ساري قوون)، شيرازي، شياردار، ازمير، ايوانكي و سوسكي سبز بود. نتايج نشان داد كه تيمارهاي آبياري بر طول بوته، تعداد ميوه در بوته، وزن متوسط ميوه، سطح برگ، درصد ماده خشك برگ، عملكرد، كلروفيل كل و كارتنوئيد تاثير معني داري داشت. تنش كم آبي ۳۳ درصد نياز آبي گياه باعث افزايش ۱/۹ درصد ماده خشك برگ و كاهش به ترتيب ۳۴/۴ و ۵۹/۷۵ درصد وزن متوسط ميوه و عملكرد گرديد. كمترين طول بوته ، تعداد ميوه در بوته، وزن متوسط ميوه، سطح برگ و بيشترين ماده خشك برگ در تنش شديد (33 درصد نياز آبي گياه) حاصل شد. از نظر صفات مورد مطالعه در بين توده هاي خربزه تفاوت معني داري وجود داشت. بيشترين عملكرد و وزن متوسط ميوه در توده ايوانكي و بيشترين كلروفيل كل در توده شياردار در شرايط آبياري 100 نياز آبي گياه مشاهده شد. با توجه به نتايج اين آزمايش، توده ايوانكي و موزي به ترتيب با بيشترين (۵۷/۲۴ و ۷۲/۲۷ درصد) و كمترين ۱۸/۶۴ و۴۳/۴ درصد) كاهش وزن متوسط ميوه و عملكرد در آبياري ۳۳ درصد نسبت به آبياري معمولي به ترتيب حساس ترين و متحمل ترين توده از لحاظ اين صفت به تنش كم آبي مي باشند.

In order to evaluate the effect of water deficit stress on growth and fruit yield of some Iranian melons، the experiment was set out in a split plot design with three replicates in research filed of University of Zanjan. Treatments consisted arrangement of three irrigation levels (starting irrigation at 100، 66 and 33% ETc) and 11 accessions of Iranian melons (Khatouni، Kali، Orshang، Mouri، Mozi، Zarde-Paeize، Shirazi، Shiardar، Ezmir، Eyvanaki and Suski-e-Sabz). Results showed that irrigation treatment had a significant effect on plant length، fruits number per plant، fruit weight، leaf area، leaf dry matter، yield، total chlorophyll and carotenoids. The water deficit stress 33% ETc caused 1.9% increases of leaf dry matter and reduced 34.4 and 59.75% of fruit weight and yield، respectively. The lowest values of plant length، number of fruits per plant، fruit weight، leaf area and the highest leaf dry matter was obtained in the sever water stress (start point of 33 ETc). Melon accessions showed significant differences in studied traits. The highest values of yield، fruit weight and total chlorophyll were obtained under 100% ETc irrigation in “Eyvanakei” and “Shiardar” respectively. According to the results، “Eyvanaki” and “Mozi” with highest (72.27%) and lowest (43.4%) reduction of yield under irrigation 33% ETc were sensitive and tolerance accession، respectively to the water deficit stress compared normal irrigation.