اثر بخشي كلات DTPA بر قابليت دسترسي كادميم در يك خاك تيمار شده با لجن فاضلاب

Effectiveness of DTPA Chelate on Cd Availability in Soils Treated with Sewage Sludge

استفاده از لجن فاضلاب به عنوان كود در اراضي كشاورزي در بسياري كشورها رايج است كه مي تواند نقش موثري بر عملكرد گياه داشته باشد. البته اين افزودني هاي آلي مي توانند باعث افزايش فلزات سنگين در خاك شوند. اين پژوهش با هدف بررسي اثربخشي كلات DTPA بر قابليت دسترسي كادميم در گياه ذرت در يك خاك تيمار شده با لجن فاضلاب در شهرستان اراك صورت پذيرفت. تيمارهاي آزمايشي شامل كاربرد لجن فاضلاب (0، 15 و 30 تن در هكتار) آلوده شده با كادميم در مقادير0 ،5، 10 و 15 ميلي گرم در كيلوگرم و كاربرد كلات DTPA به مقدار 0 و ۱/۵ ميلي مول بر كيلوگرم خاك بود. بعد از گذشت 60 روز از كاشت ذرت، ويژگي هاي فيزيكي- شيميايي خاك و غلظت كادميم در خاك و گياه ذرت اندازه گيري شد. كاربرد ۱/۵ ميلي مول كلات DTPA در خاك آلوده به 5 ميلي گرم كادميم، باعث افزايش معني دار ميزان كادميم قابل دسترس خاك شد. افزودن كلات DTPA به خاك حاوي 30 تن در هكتار لجن فاضلاب آلوده به 10 ميلي گرم كادميم به ترتيب باعث افزايش17 و 25 درصدي در ميزان كادميم در ريشه و ساقه گياه ذرت شد. نتايج به دست آمده از اين تحقيق حاكي از آن است كه همزمان با افزايش كاربرد لجن فاضلاب اثربخشي استفاده از كلات جهت گياه پالايي كادميم كاهش يافته است، به طوري كه كمترين اثر بخشي گياه پالايي مربوط به تيماري بوده كه بيشترين سطح لجن فاضلاب (30 تن در هكتار) با كمترين سطح آلودگي ( 5 ميلي گرم كادميم) را داشته است.

Application of sewage sludge as a fertilizer on farmlands is a common practice in most countries. Although the practice may play a positive role in plant performance، the organic amendments introduced may increase the soil heavy metals content. This study was conducted in Arak، Iran، to investigate the effectiveness of DTPA chelate on corn Cd availability in a sewage sludge treated soil. The treatments consisted of sewage sludge (0، 15، and 30 t ha-1) polluted with cadmium applied at 0، 5، 10، and 15 mg kg-1 as well as DTPA applied at 0 and 1.5 mmol kg-1 soil. Corn plants were then grown in the soil in each treatmnent and، on day 60، the physic-chemical characteristics and Cd quantities were measured ion both the corn plants and soil samples. Application of 1.5 m mol of DTPA chelate in soil contaminated with 5 mg Cd led to a significant increase in the soil available Cd content. It was also observed that application of DTPA chelate to soils containing 30 t ha-1 of sewage sludge polluted with 10 mg Cd increased root and shoot Cd concentrations by 17 and 25%، respectively. Results indicated the effectiveness of DTPA chelate in reducing Cd phytoremediation with increasing sewage sludge loading rate. This was evidenced by the lowest phytoremediation effectiveness observed for the treatment with the greatest sewage sludge loading (30 t ha-1) and the lowest cadmium pollution (5 mg Cd).