اثر بُـر روي خصوصيات مورفولوژيكي و فيزيولوژيكي گل جعفري(Tagetes erecta) در شرايط كشت خاكي و هايدروپونيك

The effect of boron on some morphological and physiological characteristics of marigold(Tagetes erecta) in hydroponic and soil cultivation bed

بُـريك عنصر كم‌مصرف است كه نقش كليدي در برخي فرآيندهاي بيوشيميايي و فيزيولوژيكي گياه دارد. در اين پژوهش اثر غلظت‌هاي مختلف اسيد بوريك (صفر به‌عنوان شاهد، ۰/۵، 1 و 2 ميلي‌مولار در محلول غذايي پايه‌ي هوگلند) روي گل جعفري (Tagetes erecta) در دو نوع بستر هايدروپونيك و كشت خاكي در شرايط گلخانه‌اي بررسي شد. تيمارهاي فوق به‌صورت محلول غذايي هفته‌اي دو بار در اختيار گياه قرار گرفت. بستر مورد استفاده در كشت هايدروپونيك شامل 50 درصد ماسه و 50 درصد پرليت بود. در اين پژوهش برخي صفات مورفولوژيكي و فيزيولوژيكي مورد ارزيابي قرار گرفت. افزايش غلظت اسيد بوريك در محلول غذايي منجر به بهبود صفات كمي و كيفي گياه شد. همچنين كاربرد اسيد بوريك در بستر كاشت هايدروپونيك و خاكي عملكرد مطلوب‌تري روي گياه زينتي جعفري داشت. نتايج نشان داد كه تيمار 2 ميلي‌مولار اسيد بوريك در بستر كاشت هايدروپونيك، اثر قابل‌توجهي روي افزايش حجم ريشه (۲۳/۶۰ ميلي‌ليتر)، تعداد برگ (۴۵/۵۰ عدد)، قطر گل ۸/۴۰ سانتي‌متر)، درجه‌ي بريكس (۳/۶۸)، كلروفيل كل (۵/۸۰ ميلي‌گرم در گرم وزن تر) و كاروتنوئيد گلبرگ (۳/۵۴ ميكروگرم در گرم وزن تر) داشت. همچنين بيشترين ارتفاع گياه (۳۵/۳۳ سانتي‌متر)، تعداد ساقه (۱۲/۳۳) و تعداد گل (۷/۳۰) در تيمار 2 ميلي‌مولار اسيد بوريك در بستر كشت خاكي مشاهده شد. گياهان رشديافته در هر دو شرايط هايدروپونيك و خاكي كه با 2 ميلي‌مولار اسيد بوريك تيمار شده بودند، داراي بيشترين وزن خشك ريشه (۰/۸ گرم) و اندام هوايي (۹/۵۱ گرم) بودند. تيمارها روي طول ريشه، آغاز فاز زايشي و زمان گلدهي نيز اثر متفاوتي داشتند. به‌طور كلي با بررسي دقيق‌‌تر تمامي داده‌هاي حاصل از نتايج صفات مورد بررسي مشخص شد كه كاربرد سطوح بالاي اسيد بوريك در بستر كشت خاكي عملكرد بهتري را باعث گرديد

Boron is a micro-nutrient that has important function in some biochemical and physiological processes of plant. In this study، the effect of different concentrations of boric acid (0 as a control، 0.5، 1 and 2 mM in the basic nutrient solution of Hoagland) were evaluated on marigold (Tagetes erecta) in two cultivation beds (soil and hydroponic) that was done in greenhouse. The nutrition solution was used twice a week. The hydroponic culture contained 50 percent sand and 50 percent perlite. In this study، some morphological and physiological traits were evaluated. Increasing the concentration of boric acid in the nutrient solution improved the quantity and quality traits of plants. Moreover، application of boric acid in the hydroponic system had the best operation on marigold plants (Tagetes erecta). The results showed that the use of 2 mM boric acid in the hydroponic system had a significant effect on the root volume (23.60 ml)، number of leaves (45.50)، flower diameter (8.40 cm)، °Brix (3.68)، chlorophyll content (5.80 mg g-1 FW) and carotenoid content of petals (3.54 μg g-1 FW). Also، the most of plant height (35.33 cm)، number of shoots (12.33)، flowers number (7.30) was observed by 2 mM boric acid treatment in the soil cultivation bed. Plants grown in both cultivation beds (soil and hydroponic) with 2 mM boric acid had the most root (0.8 g) and shoot dry weight (9.51). Treatments didn’t have any significant differences on root length، the beginning of reproductive phase and flowering time. Generally، with more scrutiny on the all the data of the results of this study found that the use of the highest level of boric acid in the soil cultivation bed averagely، had the best performance.