روابط اقتصادي ايران و افغانستان در دوره پهلوي دوم (1357 – 1320 ش.) صادرات و واردات

(Iran- Afghanistan Economic Relations in the second Pahlavi Era (1941-1979) (A study of Import and Export

افغانستان كشوري است محصور در خشكي و به ويژه در سده اخير، براي تامين كالاهاي ضروري به واردات كالا از كشورهاي مجاور نياز داشته است. كشور هاي هند، پاكستان، روسيه و ايران به سبب همسايگي با افغانستان، نقش مهمي در تامين نيازهاي اين كشور داشته اند. در دوره پهلوي دوم (1357-1320ش.) روابط كشورهاي منطقه تحت تاثير فضاي جنگ سرد بود و پس از پايان جنگ جهاني دوم و بروز مساله پشتونستان و از سويي دوري راه هاي روسيه، افغانستان عملا امكان استفاده از مسيرهاي شمالي و جنوبي را براي ترانزيت كالا از دست داد. در نتيجه ايران مناسب ترين گزينه براي صادرات كالا به افغانستان و تامين نيازهاي اقتصادي آن كشور بود. در اين پژوهش با تكيه بر اسناد، به اين موضوع پرداخته شده است كه با وجود قاچاق انواع كالاها در مرز هاي ايران و افغانستان و شباهت كالاهاي توليدي دو كشور، چه نوع كالاهايي در دو كشور رد و بدل مي شد و چه موافقت نامه هايي در اين زمينه منعقد گرديد.

As a landlocked country Afghanistan has been dependent. especially in the course of the last century. upon the import of essential goods from the neighboring countries. The neighboring states. India. PaJ...istan. Russia nnd Iran have l'layed a crucial role in supplying the needs of Afghanjstan. During the reign of the Shah (1941-1978) the entire setting in the region had been effected by the Cold War. and after the end of World War II and occurrence of Pashtunistan case, and the long distance to Russ ia, had made the northern and southern transit roads virtually inaccessible, thus, making Iran the best viable option for the export of goods to Afghanistan in order to supply the economic needs. Predicated upon historical documents. and taJ...ing account of tile wide array of goods smuggle through the porous Iran-Afghanistan border. and the similarity between the manulacturcd goods between the two countries. the current research has assessed the category of goods exchanged bemeen Iran and Afghanistan and what agreements were reached in this regard.