ضرورت تفكيك كاربردهاي لفظ «فقه» براي تبيين نسبت ميان فقه و اخلاق

The necessity for separating applications of jurisprudence term to explain the relation between Jurisprudence and ethics

علم «فقه» و «اخلاق» هر كدام عهده دار تامين بخشي از كمال انسان هستند. اين دو علم اشتراكات و اختلافاتي دارند. تاكنون داوري هاي بسياري درباره نسبت ميان فقه و اخلاق و عرفان صورت گرفته است، ليكن به سختي مي توان از ميان اين همه، به نتيجه واحدي دست يافت، چه آنكه داوري هر كدام از پژوهشگران در اين نسبت سنجي، بر تلقي ايشان از معناي «فقه» و «اخلاق» مبتني بوده است. بنابراين درك رابطه، تشابهات و تمايزات «فقه» و «اخلاق» نيازمند تبيين جهات و حيثيات مختلف اين دو علم خواهد بود. در اين نوشته بر آنيم كه ضمن تبيين ضرورت تفكيك معاني «فقه» در كاربردهاي مختلف آن، پرده از اشتراك لفظي معاني و كاربردهاي مختلف لفظ «فقه» برداريم و در نهايت ارتباط ميان اين معاني بحث خواهد شد و به رابطه بين «فقه» و «اخلاق» و مقايسه جايگاه اين دو علم در رسيدن به كمال مي پردازيم. با توجه به موضوع تحقيق، از روش تحليلي، توصيفي و استنباطي بر اساس منابع موجود در كتاب هاي فقهي و اخلاقي استفاده شده است.

Jurisprudence and ethics have responsibilities in relation to perfection. These two areas of science have similarities and differences. As yet، although many decision have been made about the relationship of “jurisprudence”، “ethics” and “mysticism”، it is hard to achieve the common conclusion through all these decisions، while the judgment of any of the researcher is based on their perception of the meaning of “Jurisprudence”، “ethics”. Therefore، understanding relationship، homogeneity and heterogeneity of jurisprudence and ethics، requires determining different aspects of these two areas. This study aims to explain the necessity to separate different meaning of “jurisprudence” term meanwhile، reveals the homonym of different application of “jurisprudence” term and eventually discuss the relationship among different meanings and the relation of “jurisprudence” and “ethics” and compare their role in human.