بررسي وضعيت كشاورزي خراسان و ماورالنهر در دوره تيموريان

A Study of the Agricutural Status of Khorasan and Transoxiana During the Timurid Era

نوشتار حاضر به بررسي جنبه هايي از كشاورزي خراسان و ماوراءالنهر در دوره تيموريان ـ از ظهور تيمور تا انتهاي حكمراني سلطان حسين بايقرا ـ مي پردازد. مقاله، با رويكردي توصيفي ـ تحليلي و با اتكاء به داده هاي موجود در منابع، اين مسئله را مورد توجه قرار مي دهد كه تحولات كشاورزي خراسان و ماوراءالنهر تا چه ميزان از تحولات سياسي دوره تيموريان تاثير پذيرفته است. در اين نوشتار نشان داده شد كه جنبه هاي مختلفي از كشاورزي خراسان و ماوراءالنهر متاثر از تحولات سياسي دوره تيموريان بوده است. ترغيب به آبادسازي اراضي در كنار اجراي طرح هاي احياي اراضي در چندين ولايت، احداث و يا بازسازي شبكه هاي آبياري و نيز اجراي مديريت كارآمد در نظام زمين داري منطقه، در زمره اين تاثيرات است. كاربست فنون عملي در زراعت و باغداري موجب رونق در توليد محصولات زراعي و باغي گرديد. علي رغم رونق مذكور، به سبب برخي تحولات سياسي- اجتماعي و نيز اخذ ماليات هاي نامتعارف در برهه هايي از اين دوره، وضعيت زندگي زارعان ناخوشايند گزارش شده است.

The present paper examines some aspects of Khorasan and Transoxiana agricultural situation. This study includes the time period between the rise of the Timurid reign and the end of sultan Husayn Bayqara’s rule. The issue which is explored in the current study is the degree of the influence the political changes of the Timurid era had on the agricultural developments of Khorasan province and Transoxiana. This study، through application of descriptive-analytic approach and based on the data extracted from the existing sources، explores the issue under investigation. The present research demonstrates that various aspects of the agricultural situation of Khorasan and Transoxiana have been influenced by the political developments of the Timurid empire. To encourage the improvement of the areas along with the performance of lands re-cultivation projects in various regions، establishment or rebuilding of the irrigation networks and the performance of the efficient management in landownership rules and regulations of the region are among the said effects. To apply practical techniques in cultivation and gardening caused the promotion in producing farming and gardening products. Despite this promotion، due to some political and social developments and taking unreal taxes in that period of time، the farmers’ living status has been reported in a poverty level.