بررسي زمين شناسي و ژئوشيمي كاني سازي هاي مرتبط با گرانيت قليايي، منطقه آق زيارت، جنوب شرق سلماس، شمال غرب ايران

Geology and geochemistry studies of mineralizations associated with the Agh Ziarat alkaline granite, southeastern Salmas city, NW Iran

ناحيه آق زيارت، در جنوب شرق شهرستان سلماس قرار دارد. مهم ترين رخنمون هاي موجود در محدوده، توده هاي نفوذي گرانيت قوشچي با سن كربنيفر پسين است كه از نظر ژئوشيميايي، ماهيتي آلكالن داشته و به احتمال زياد از نوع گرانيت هاي تيپ A است. علاوه بر آن، يك توده سينيتي سنگ هاي گرانيتي را قطع مي كند. نفوذ توده گرانيتي، به درون سنگ هاي دگرگوني ناحيه اي، سبب ايجاد فرآيندهاي متاسوماتيسم، دگرساني و كاني سازي در سنگ هاي درونگير شده است. كاني سازي مس- طلا- موليبدن در زون-هاي سيليسي- پيريتي با ساخت استوك ورك روي داده است. پيريت و ملنيكويت كاني هاي سولفيدي اصلي در زون دگرساني هستند. آرسنوپيريت، كالكوپيريت، اسفالريت و گالن كاني هاي فرعي هستند. بررسي انجام گرفته با استفاده از تجزيه نقطه اي ريزكاو الكتروني گوياي آن است كه طلا در پيريت هاي موجود در سنگ هاي به شدت سيليسي شده تمركز پيدا كرده است. ميانگين طلا در تعداد 70 نمونه ليتوژئوشيميايي برداشته شده ۰/۶۷ گرم در تن مي باشد و بيشترين مقدار به دست آمده ۱/۸ گرم در تن است. عنصر Au با Mo همبستگي متوسط ۰/۵۳ و As با عناصرMo،Pb،Ni،Co به ترتيب همبستگي 0.72، 0.53، 0.58، 0.57 دارد. بر اساس نتايج به دست آمده از روش آناليز فاكتوري، سه فاكتور اصلي بدست آمده كه در كاني سازي منطقه نقش دارند. فاكتور اول شاملCo،Ni،As فاكتور دوم شامل عناصر Cu،Zn و فاكتور سوم شامل Pb،Mo،Au است.

Agh Ziarat area is situated in the southeastern of the Salmas city. The important lithologic outcrops in this area are intrusive bodies well known as Qushchi granite which are late Carboniferous in age. Geochemically، these intrusive bodies have alkaline affinity and most likely classified as A-type granites. Moreover، a syenite body has cut this granite. The intrusion of granite body، into the reginal metamorphic rocks، has led to the metasomatism، alteration and mineralization processes. The Cu-Au-Mo mineralization has occurred in the pyrite-silica zones which have stockwork structure. Pyrite and melnikovite are the main sulfide minerals in altered zone. Arsenopyrite، chalcopyrite، sphalerite and galena are found in minor amounts. Microprobe mineralogical study indicates that gold has concentrated in pyrite within strongly silicified rocks. Average value of Au have obtained as 670 ppb in 70 lithogeochemical samples collected from mineralized zones and their maximum amount reach to 1.8 ppm. Au has a positive correlation coefficient with Mo (0.53). As is correlated with Co، Ni، Pb and Mo by the values 0.72، 0.53، 0.58، 0.57، respectively. Based on the geochemical factor analysis method three major factors are involved in mineralization. First factor includes As، Co، Ni، the second factor is Zn and Cu، and the third factor is Au، Mo and Pb.