بررسي مديريت مصرف و برآورد ميزان تقاضاي آب شرب شهري مشهد در افق ۱۴۲۰ (يادداشت فني)

Investigation of Consumption Management and Estimation of the Drinking Water Demand in the Vision 1420 for the City of Mashhad (Technical Note)

در مديريت جديد منابع آب با توجه به محدوديت در بهره‏ برداري و توسعه منابع آبي در دسترس جوامع شهري، بايستي به مديريت تقاضا بيشتر از مديريت تامين توجه گردد. از طرفي رسيدن به الگوي مصرف پايدار، تنها با اعمال مولفه ‏هايي نظير رعايت الگوي مصرف، فرهنگ ‏سازي، اصلاح قوانين تعرفه‏ گذاري و سياست ‏هاي تشويقي، اصلاحي و يا بازدارنده در بخش مديريت كلان امكان‏ پذير است. در نظر گرفتن فاكتورهاي تعيين‏ كننده ‏ي تقاضاي آب از يك سو و اقدامات كاهنده ‏ي مديريت مصرف از سوي ديگر، بايستي به عنوان يك راه ارتباطي مخصوص بين سياست‏ گذاري تامين آب، قابليت در دسترس بودن و منابع تجديدپذير تلقي شود. با توجه به موقعيت مكاني و زيارتي در شهر مشهد، علاوه بر متغيرهاي تصميم ‏گيري جامعه شهري، تامين آب شرب و بهداشتي براي زائران، اهميت بالايي نزد مديران تصميم‏ گذار دارد. عدم تبعيت برنامه ورود زائران از يك الگوي زماني خاص و يكنواخت، برآورد ميزان مصرف و تقاضاي موجود در شبكه را مشكل مي‏ كند. به دليل قرارگيري دشت مشهد در محدوده‏ ي ممنوعه، امكان حفر چاه جديد در اين دشت بحراني وجود ندارد. لذا با توجه به بحران ‏هاي آتي و موقعيت خاص شهر مشهد به لحاظ مذهبي و لزوم تامين آب شرب اين شهر، بررسي وضعيت تامين آب از مخازن شرب براي برنامه ‏ريزي كلان در تامين آب شرب شهر در افق ۱۴۲۰ و ارائه رهيافت ‏هايي براي بهره‏ برداري از منابع آب متعارف و غيرمتعارف ضروري به نظر مي ‏رسد. با تعيين صحيح كليه عوامل تعيين‏ كننده‏ ي مصرف (چشم انداز۳۰ ساله)، مي‏ توان تخمين مناسبي براي ميزان تقاضاي آب شرب شهري مشهد با رويكرد مديريت مصرف ارائه نمود.

The new management of water resources، due to the limitations in available water resources utilization and the development of urban communities، should be based on the demand management rather than supply management. However، achieving sustainable consumption patterns، with status indicators such as consumption patterns، culturing، tariff reform and incentive policies either corrective or preventative، is possible in macro management. The factors that determine water demand as well as the consumption reduction actions، should be considered as a connection between the policies for water supply and the availability of renewable resources. Due to the location and pilgrimage to the city of Mashhad، in addition to the urban community decision variables، the supply of water for drinking and other domestic uses is of considerable importance for decision makers. The lack of a program or a pilgrims schedule makes it difficult to estimate the level of water consumption or its demand in the network. Because the Mashhad plain is located in a restricted area the possibility of creating new wells in this critical plain does not exist. Therefore، considering future crisis and the unique location of the city of Mashhad، due to its religious status and the necessity of providing drinking water، investigating the ability to supply water from reservoirs must be included in the Vision 1420. Proposals relying on both conventional and unconventional sources of water must be included in urban domestic water management. By correctly estimating all the determinants of water consumption (30 year forecast) it is possible to predict the level of drinking water demand in the city of Mashhad and develop a suitable management approach.