عوامل علي و كانون ارزشي آينده هاي بديل و آينده مرجح/ مطلوب شهر پايدار بر مبناي اخلاق زيست محيطي

Causal Factors and Value Center of Alternative Futures and Preferable/ Desirable Future of Sustainable City Based on Environmental Ethics

اين مقاله در چارچوب ميان رشته اي، تحت تاثير مجموعه اي از دانش هاي شهرسازي، آينده ­پژوهي و اخلاق، با استفاده از روش تحليل لايه لايه ­اي علت ­ها كه يك روش مطلوب براي طبقه بندي ديدگاه ها و ملاحظات مختلف درباره آينده ها است، به گونه اي نظام يافته است كه بتوان ضمن دستيابي به دركي عميق از لايه­ هاي زيرين مسائل مرتبط با آينده هاي بديل شهر پايدار (بوم شهر، شهر سبز، شهر فشرده، شهر كم كربن، شهر سالم، شهر زيست پذير و شهر هوشمند) و عوامل علي موثر بر شكل گيري آن ها، آينده مرجح/ مطلوب شهر پايدار از منظر دانش اخلاق زيست­محيطي بازشناسي و تبيين گردد. بدين ترتيب پرداختن به مساله شهر پايدار در اين تحقيق از منظر «اخلاق زيست محيطي» با تاكيد بر اسلام ضرورتي است در راستاي فهم درست آينده و بازتاملي پيرامون چشم­انداز آينده هاي شهرهاي پايدار براي ادراك اين كه امروز چه اقداماتي را در حوزه شهرسازي مي­توان براي ساختن فردايي بهتر فارغ از ناكجاآباد انجام داد. نتايج به دست آمده نشان مي­دهد انسان­ هايي كه محيط­زيست فعلي و نهايي آنان ذات باري تعالي است، به عمران و آبادي زمين پرداخته و در «شهر طيب» ساكن خواهند بود. اما نگرش زيست­بوم محور، كه محيط­زيست انسان را كره زمين يا بوم­سپهر مي­پندارد، علارغم اينكه به درستي منجر به اين فهم شده است كه فرم شهر بايد بر مبناي فرايندهاي بوم­سپهر شكل پذيرد، صرفاً با تكيه بر حكمراني زيست­ محيطي قادر نخواهد بود در ساكنان بوم­ شهر/ شهر سبز به عنوان آينده مرجح/ مطلوب شهر پايدار، تحرك لازم را براي عمران و آباداني زمين ايجاد كند و از نظر قرآن كريم، ساكنان اين شهرها از معيشت ضُنك برخوردار خواهند بود.

This article has been formed under influence of a set of knowledge of urban development، future studies and ethics using causal layered analysis (CLA) – a well-known methodology for categorization of different viewpoints and considerations regarding futures - so that preferable future of sustainable gets recognized and explicated in line with environmental ethics، whilst a profound understanding of underlying layers of issues such as alternative futures، sustainable city، eco city، green city، compact city، low-carbon city، healthy city، livable city، smart city and factors affecting their formation is achieved. Thus، studying “Sustainable City” in terms of “environmental ethics” is a necessity for appropriate understanding of the future، and a review over futures of sustainable cities’ visions for giving insights into the possible measures to be taken in the field of “urban development” for building a better future far from utopia. The results indicate that people whose current and final environment is based on nature of the Omnipotence try to improve the Earth and reside in the Tayyeb City. Eco-centered attitude which supposes ecosphere or earth as human environment has shaped the concept that form of a city must be contingent upon processes of ecosphere، but relying merely on environmental governance cannot make residents of eco city/green city as preferable/desirable future of sustainable city active enough to cause prosperity on earth. In Quran’s viewpoint، residents of such cities enjoy Tight Livelihood.