تحليل هزينه - فايده آموزش عالي در گروه علوم انساني

Cost - Benefit Analysis of Higher Education in the Humanities

گرايش جهاني به سمت اقتصاد دانش محور در دهه هاي اخير، سرمايه انساني و نيروي كار موثر را به يكي از اصلي ترين متغيرهاي مدل هاي رشد تبديل نموده و باعث افزايش تمايل دولت ها و افراد به سرمايه گذاري درآموزش عالي شده است. به طور كلي، تلقي نمودن آموزش عالي به عنوان نوعي سرمايه گذاري و گسترش و توسعه نظام هاي آموزشي از يك سو و رشد فزاينده سهم آموزش از توليد ناخالص ملي و بودجه كشور از سوي ديگر، توجه اقتصاددانان و برنامه ريزان را به بررسي ميزان اثربخشي فعاليت هاي آموزشي معطوف ساخته است. يكي از تكنيك هاي موثر در اين زمينه تحليل هزينه – فايده است كه براساس آن برنامه ريزان مي توانند در مورد تخصيص منابع به آموزش عالي در سطوح مختلف تصميم گيري كنند. در اين مطالعه بر اساس روش هزينه-فايده به برآورد نرخ بازده خصوصي و اجتماعي آموزش عالي در گروه علوم انساني پرداخته شده است. براي اين منظور از دو روش پيش از اجرا و پس از اجرا استفاده گرديده است. در روش پيش از اجرا با استفاده از اطلاعات جمع آوري شده از درآمد انتظاري دانشجويان كارشناسي، كارشناسي ارشد و دكتراي گروه علوم انساني دانشگاه تبريز به برآورد نرخ بازده خصوصي انتظاري مبادرت شده است. همچنين در روش پس از اجرا بر اساس اطلاعات جمع آوري شده از كارمندان دولتي با مدرك تحصيلي گروه علوم انساني، ميزان نرخ بازده خصوصي تحقق يافته محاسبه شده است. در انتها و با محاسبه نرخ بازده اجتماعي براي دوره هاي كارشناسي، كارشناسي ارشد و دكترا اين نتيجه حاصل شده كه نرخ بازده در هر سه سطح منفي است. اين امر نشان دهنده عدم بازده مناسب سرمايه هاي انساني در كشور است.

In recent decades، a global tendency towards the knowledge-based economy has become human capital and effective labor to one of the major factors of economic growth and has led to increasing willingness of governments and individuals to invest in higher education. Generally، considering higher education as an investment and development of educational systems on the one hand and increasing the share of education in GDP and the national budget، on the other hand، has attracted the attention of economists and planners to evaluate the effectiveness of investment in education. One of the most effective techniques in this field is Cost - Benefit Analysis (CBA) that by using it planners can decide on the allocation of resources to different levels of higher education. In this study، based on cost - benefit analysis to estimate the private and social rates of return to higher education in the humanities. For this purpose، two ex-ant and ex-post implementation methods have been used. In the ex-ante method using data collected about the expected income of undergraduate، Master's and Doctorate students of humanities in Tabriz University expected a private rate of return to education is estimated. Also، in the ex-post method، using the data collected from state employees with a degree in Humanities group، achieved private rates of return is calculated. At the end، the social rate of return for bachelor، master، and doctorate are calculated. Based on the results the rate of return is negative in all three levels. This indicates the lack of an appropriate return on human capital in the country.