بررسي روابط تجاري ايران و گوركانيان هند در دوره شاه عباس دوم صفوي (1077- 1052 ق.)

(Trade Relations between Iran and Mughals during the Reign of Shah Abbas II (1052-1077 A.H/1642-1666 A.D

همزمان با گسترش روابط سياسي ميان ايران و گوركانيان هند، روابط تجاري نيز آغاز شد. روابط در آغاز محدود بود و شاه عباس از حضور بازرگانان هندي در ايران جلوگيري مي كرد. بنابراين، حجم مبادله كالا بين دو كشور بسيار ناچيز بود، اما بعد از مرگ شاه عباس اول، روابط تجاري با وجود اختلافات مرزي ميان دو دولت گسترش يافت، چندان كه گوركانيان هند به يكي از بزرگترين شركاي تجاري ايران در دوره صفويه تبديل شدند. با حضور بازرگانان و عناصر فعال دو كشور در بنادر، شهرها و مراكز تجاري يكديگر، روند تجارت ميان ايران و گوركانيان هند در دوره شاه عباس دوم نسبت به دوره هاي قبل رو به افزايش و توسعه نهاد. با توجه به جايگاه مهم تجار هندي در اقتصاد ايران در زمان شاه عباس دوم، بررسي روند روابط تجاري دو كشور در اين دوره، اهميت خاصي دارد. اما روابط سياسي تا چه حد بر روابط تجاري ايران و هند عصر شاه عباس دوم موثر بود؟ در اين مقاله كوشش شده است روابط تجاري ايران و هند در زمان شاه عباس دوم مورد بررسي قرار گرفته و ميزان و نوع اجناس و كالاهاي مبادله شده، مسيرهاي بازرگاني و تاثير روابط سياسي بر تجارت دو كشور تشريح شود.

Along with the development of political relations between Iran and the Mughals of India, trade relations started off with difficulty as Shah Abbas prevented the presence of Indian merchants in Iran, therefore, the amount of goods traded between the two countries was insignificant. However, in spite of border disputes after the demise of Shah Abbas trade expanded to the extent that Indian Mughals became one of the largest trade partners of Safavid Iran. As Merchants and active agents of the two countries found a firm foothold in ports, cities, and trade centers of the other country, Iran-India trade developed considerably under Shah Abbas II compared to the previous periods. In regard to the prominent role of Indian merchants in Iranian economy under Shah Abbas II, an analysis of trade relations between the two countries become all the more important. The question remains as to what the implications of political relations were for Iran-India trade during Shah Abbas II. The author has sought to study Iran-India trade relations during the reign of Shah Abbas II and analyze the amount and type of traded commodities and goods and trade routes, and also has tried to assess the impact of political relations on trade between the two countries.