توصيف در داستان رستم و سهراب

Description in The Story of Rostem and Sohrab

توصيف، بخشِ عمده‏اي از متونِ ادبيات را تشكيل مي‏دهد، اما با توجه به اهميتِ موضوع، چندان‏كه بايد - به‏خصوص در ادبيات فارسي- موردِ توجه قرار نگرفته است. مقاله حاضر سعي مي‏كند، ضمنِ نقدِ تعاريف و نظرياتِ پيشين و با روشي متمايل به شيوه ساختارشناسان، طبقه بنديِ تازه اي از انواع توصيف ارائه دهد كه از طريق تحليلِ توصيف شناختيِ داستانِ رستم و سهراب به دست آمده است. بر اين اساس، توصيف گزاره اي زباني و هستيك (و نه ايستا يا ثابت) است كه به بازنماييِ ويژگي مي پردازد و داراي سه عنصر اساسي است: موضوع (موصوف)، كلامِ توصيف گر و ويژگي. اين پژوهش در صدد اثبات اين نكته است كه توصيف، نقشي اساسي و تعيين كننده در هر متنِ ادبي به‏ عهده‏ دارد؛ زيرا بسترِ روايت و اساسِ شعر، توصيف است. از اين رو انواع مختلف توصيف، در يك متن روايي توصيفي، يعني داستان رستم و سهراب، از نظر شكلي و محتوايي بررسي مي شود و سعي دارد بر اساس اين مصداق، به نوعي نظريه توصيف در ادبيات فارسي ره ببرد.

Description is a part of most literary texts. Considering its great importance, description has not been given the attention it deserves especially, in Persian literature. In this article in addition to reviewing the previous definitions and theories, by using a method close to that of structuralists, a new classification of types of description is presented which is achieved through the analysis of description in the story of Rostam and Sohrab. According to this method, description is considered a dynamic linguistic proposition (not a static one) which represents features and consists of three basic elements: subject (the descripted), describing words, and the feature. This research intends to prove that description has a crucial role in any literary text since it is the foundation of narrative and poetry. Thus, the form and content of various types of description are analyzed in the story of Rostam and Sohrab as a descriptive narrative text. It is also tried to achieve a theory of description in Persian literature based on the results.