رستم و جست وجوي فرديت در جهانگيرنامه

Rostam and Searching for Individuality in Jahangirnameh

جهانگيرنامه، سروده قاسم مادح، يكي از منظومه هاي حماسي است كه به شرح زندگي رستم پس از مرگ سهراب و سپس آشنايي او با دلنواز، دختر مسيحاي عابد، و تولد جهانگير و شرح دلاوري هاي او مي پردازد. در بخش آغازين داستان، رستم كه پس از كشتن سهراب دچار بي هويتي و سردرگمي و پريشاني شده است، با ترك وطن و رفتن به سرزمين مازندران و به عبارتي با قدم نهادن به عالم ناخودآگاهي، سفري دروني را آغاز مي كند كه منجر به تحول شخصيت او مي شود. سفر رستم به مازندران و حوادثي كه با آن روبرو مي شود و مراحلي كه پشت سر مي گذارد، قابليت نقد كهن الگويي را دارد. اين پژوهش بر مبناي فرآيند فرديت در روان شناسي تحليلي يونگ، به بررسي كهن الگوهاي اين منظومه از جمله نقاب، آنيما، سايه، پير خردمند و... پرداخته و تحقق دوباره فرآيند فرديت را در شخصيت رستم تحليل كرده است؛ در اين داستان رستم پس از كشتن سهراب، با ترك عالم خودآگاهي (ايران) و قدم نهادن به سرزمين ناشناخته ناخودآگاهي (مازندران) و پس از رويارويي با عناصر و جنبه هاي ناخودآگاهي، آماده يافتن فرديت ازدست رفته خود مي شود. فرديت رستم كه با مرگ سهراب خدشه دار شده است، با رويارويي با جهانگير، كه جانشيني براي سهراب است، بازسازي مي گردد.

Jahangirnameh, written by Qāsem-e Mādeḥ is one of the epic poems that describes Rostam’s life after the death of Sohrab and then explains his acquaintance with Delnavaz, the daughter of Messiah, the praytal (Massihā-ye Ābed) and the birth of Jahangir and the narration of his courageous actions. In the first section of the story, Rostam who feels lost, confused and sad after killing Sohrab, leaves his home land and goes to Mazandaran to start an inner journey through entering the unconscious world which transforms his personality. Rostam‘s journey to Mazandaran, the events he goes through and what he experiences can be reviewed as an archetype. This research Using the notion of the process of individuality based on Jungian analytical psychology studies the archetypes in Jahangirnameh, including mask, Anima, shadow, the sage, etc. and analyzes the process of individuation of Rostam. In this story, Rostam, after killing Sohrab, becomes ready to regain his lost individuality by leaving the conscious world (Iran) and entering an unknown unconscious world (Mazandaran) and confronting the elements and aspects of unconsciousness. Rostam’s individuality which has been distorted after the death of Sohrab, is reconstructed after facing Jahangir who is a substitute for Sohrab.