شناسايي عوامل قارچي مولد لكه برگي گوجه فرنگي و كنترل بيولوژيكي آنها توسط آنتاگونيست هاي ناحيه ريزوسفر گوجه فرنگي در منطقه سيستان

Identification fungal causing leaf spot on tomato and biological control by the antagonists isolated from the rhizosphere of tomato in sistan

به منظور شناسايي و كنترل بيولوژيك عوامل قارچي مولد لكه برگي گوجه فرنگي در منطقه سيستان، طي سال هاي ۹۳-۹۲ از مزارع و گلخانه هاي مختلف نمونه برداري به عمل آمد. جداسازي و تشخيص گونه ها با استفاده از روش هاي استاندارد در آزمايشگاه انجام گرفت. در مجموع ۱۰۲ جدايه قارچي به دست آمد كه بر اساس خصوصيات ريخت شناسي در شش گونه Alternaria alternata، A. dumosa، A. tenuissima، A. mimicula، A. tomaticolaوCladosporium cladosporiodes قرار گرفتند. همه قارچ هاي جداسازي شده روي گوجه فرنگي بيماريزا بودند. در اين پژوهش گونه C. cladosporiodes به عنوان عامل بيماري روي گوجه فرنگي براي اولين بار از ايران گزارش مي شود. به منظور كنترل بيولوژيك بيمارگر ها از مجموع ۲۲۰ جدايه قارچي و باكتريايي جدا شده از ريزوسفر گوجه فرنگي، ۱۰ جدايه به روش كشت متقابل توانايي آنتاگونيستي بالايي در برابر قارچ هاي بيمارگر از خود نشان دادند. اين جدايه ها شامل Trichoderma harzianum، T. virensو B. subtilisبودند. در بررسي هاي آزمايشگاهي مشخص شد كه T. harzianum، T. virens، BS1 و BS2 داراي اثرات آنتاگونيستي بالاتري بودند كه بيشترين اثر بازدارندگي روي A. alternata به ترتيب ۵۵/۶۷، ۵۲/۸۳، ۵۸/۷۱ و ۵۸/۵۷ درصد داشتند. به همين دليل اين جدايه ها جهت آزمايش هاي بيوكنترلي در شرايط گلخانه انتخاب گرديدند. بر اساس نتايج آزمايش هاي گلخانه اي، جدايه هاي آنتاگونيست باعث كاهش شدت بيماريزايي و بهبود عملكرد صفات زراعي شدند. در اين ميان از قارچ هاي آنتاگونيست گونه T. harzianum و از جدايه هاي باكتريايي، جدايه BS1 عملكرد بهتري را نشان داده بودند.

In order to identify and biological control of the causal agents of leaf spot on tomato in Sistan area، sampling from different fields and greenhouses have been done during the years of 2013_2014. Isolation and identification of species was achieved by using standard methods in laboratory. Finally، 102 fungi isolates were obtained and placed in 6 species of Alternaria alternate، A. dumosa، A. tenuissima، A. mimicula، A. tomaticola and Cladosporium cladosporiodes based on morphological characteristics. All of the isolated fungi were pathogenic on tomato. In this study، C. cladosporiodes is reported as the factor of disease on tomato for first time in Iran. For the sake of biological control of pathogens، from all 220 isolate of bacteria and fungi isolated from tomato rhizospheres، 10 isolates showed high antagonistic effects against pathogenic fungi using dual- culture tests. These isolates were Trichoderma harzianum، T. virens and Bacillus subtilis. In laboratorial studies، it had been revealed that T. harzianum، T. virens، BS1 and BS2 had higher antagonistic effects. The highest inhibitory effect on A. alternata was 55.67، 52.83، 58.71 and 58.57 percent، respectively. Because of this reason، these isolates were selected for biocontrol experiments in greenhouse conditions. Based on the results of greenhouse experiments، antagonistic isolates caused a decrease in the intensity of pathogenicity and improved the performance of crop characteristics. Among the antagonistic fungi، T. harzianum، and among the bacterial isolates، BS1 had shown a better result antifungal activity.