خوانايي سنجي كتاب فارسي پايه هفتم سال تحصيلي 95-96 به سه شيوه فوگ، فراي و فلش

Readability measurement of the 7th grade Farsi textbook (academic year 1395-96) based on Fog, Fry and Flesch formula

مطالعه حاضر با هدف بررسي سطح خوانايي كتاب فارسي پايه هفتم سال تحصيلي 96-95 بر اساس سه شاخص خوانايي‌سنجي فوگ، فراي و فلش انجام گرفت. اين مطالعه در پي دستيابي به اين مهم بود كه كتاب نام‌برده از نظر رعايت اصول برنامه‌ريزي محتوايي، تا چه ميزان با فرمول‌هاي خوانايي‌سنجي مذكور مطابقت دارد. روش پژوهش، تحليل محتوا به روش توصيفي و با استفاده از سه فرمول فوگ، فراي و فلش بود. پرسش‌هايي كه اين مطالعه به دنبال پاسخگويي به آن‌ها بود، از اين قرار است: 1. آيا قدرت خوانايي مطالب كتاب با قدرت خوانايي فراگيران پايه هفتم دوره اول متوسطه، از نظر ملاك‌هاي سطح سني و سطح يادگيري مطابقت دارد؟ 2. آيا مطالب و محتواي منبع مورد بررسي مي‌تواند به‌صورت مستقل و بدون نياز به معلم، آموزش داده شوند؟ 3. آيا در تدوين مطالب كتاب مذكور، اصول برنامه‌ريزي درسي ازجمله اصل ساده به‌دشواري رعايت شده است؟ 4. ميزان خوانايي منبع مورد نظر، به‌وسيله فرمول‌هاي فلش، فوگ و فراي تا چه ميزان بر يكديگر انطباق دارد؟ در راستاي پرسش‌هاي پژوهش، تجزيه‌وتحليل داده‌هاي حاصل از محتواسنجي نشان داد كه در كتاب فارسي پايه هفتم سال تحصيلي 96-95: 1. محتواي كتاب تناسبي با سطح هفتم ندارد. مطابق فرمول فراي، فوگ و فلش، سطح خوانايي اين كتاب، در سطح دانشگاه و حتي مناسب براي بعد از دانشگاه است. 2. ازآنجاكه دشواري مطالب بيش‌ازاندازه است، نمي‌تواند به‌صورت خودآموز مورد استفاده قرار گيرد. 3. فرايند تنظيم مطالب از نظر تعداد جملات در بخش‌هاي ابتدايي، وسط و انتهايي نشان‌دهنده اين است كه تا حدودي اصل ساده به‌دشواري مطابق شاخص فوگ رعايت شده ولي مطابق با معيارهاي فلش و فراي، اصل مذكور رعايت نشده است. 4. ميزان خوانايي منبع مورد نظر، به‌وسيله فرمول‌هاي فلش، فوگ و فراي به ميزان زيادي با يكديگر مطابقت دارند.

This study was going to measure the readability of the 7th grade Farsi textbook (academic year 1395-96) based on the three readability formula. We wanted to find out how much the mentioned book is in accordance with the readability formula from the viewpoint of the principles of the material development. The research method was descriptive content analysis according to Fog, Fry and Flesch formula. The research questions included: 1. is the readability of the book’s material in accordance with the 7th grade students, considering their age and learning levels criteria? 2. Could the material and content of the book be learnt without the teacher, independently? 3. Have the principles of curriculum planning, including the principle of simple to difficult, been observed in the development of the textbook? 4. How much the readability of the related textbook measured by the Fog, Fry and Flesch formula correspond to each other? Findings showed that in the 7th grade Farsi textbook of the 1395-96 academic year: 1. the content is not in accordance with the 7th grade level. According to the Fog, Fry and Flesch formula, the readability of this book is at the level of the University and even it is appropriate for the higher levels. 2. Due to the very much difficulty of the material, the textbook could not be used independent of the teacher. 3. The material at the beginning, middle and end of the textbook shows that to some extent the principle of simple to difficult has been observed according to the Fog formula, but not according to the Fry and Flesch formula. 4. The readability of the mentioned textbook measured by Fog, Fry and Flesch formula correspond to each other to a great extent.