اثرات تجويز نوزادي تاموكسيفن و زيرالنون بر شاخصه‌هاي بافت ‌شناسي رحم در موش سوري

The Effects of Neonatal Administration of Tamoxifen and Zearalenone on the Features of Uterus Tissue in Mice

چكیده زمینه و هدف: رحم به عنوان عضو اصلی دستگاه تولید مثل به طور ویژه‌ای در معرض آسیب به وسیله تركیب‌های محیطی و شبه هورمونی می‌باشد. مواجهه با تركیب‌های آسیب‌رسان شبه استروژنی در طی دوره‌های بحرانی از تكوین به ویژه در دوره نوزادی می‌تواند اثرات زیان‌آوری را بر تولید مثل و باروری در مراحل بعدی زندگی داشته باشند. در این تحقیق، اثرات تیمار نوزادی استروژن قارچی زیرالنون و داروی آنتی‌استروژن تاموكسیفن بر برخی شاخصه‌های بافت ‌شناسی رحم در موش سوری ماده بررسی گردید.   روش بررسی: در این مطالعه تجربی 28 نوزاد موش سوری ماده از نژاد بالب سی به 4 گروه(هفت تایی) شامل سه گروه تیماری و یك گروه كنترل تقسیم شدند. گروه‌های تیماری شامل گروه تیمار با تاموكسیفن(400 میكروگرم بر كیلوگرم روزانه)، گروه تیمار با زیرالنون (2 میكروگرم بر كیلوگرم روزانه) و گروه  تیمار­ با تاموكسیفن + زیرالنون بودند. نوزادان گروه كنترل بدون تیمار بودند. تیمار­ها به صورت روزانه از روز 1 تا 5 پس از تولد و به صورت تزریق زیر جلدی صورت گرفت. سپس در حدود 70 روز پس از تولد و در مرحله دی استروس موش‌ها عمیقاً بیهوش شده و رحم موش‌ها از بدن خارج گردید. به دنبال رنگ‌آمیزی، نمونه‌ها با استفاده از میكروسكوپ نوری و الكترونی گذاره  مورد بررسی بافتی قرار گرفتند. داده‌های آماری با استفاده از آزمون آماری آنوا تجزیه و تحلیل شدند.   یافته‌ها : در بین گروه‌های تیماری، وزن بدن در گروه تاموكسیفن به طور معنی‌داری در مقایسه با گروه كنترل كاهش یافته است(05/0p˂). وزن رحم در گروه زیرالنون(05/0p˂) و گروه تاموكسیفن+زیرالنون(01/0>p) به طور معنی داری افزایش یافت. ضخامت آندومتر در گروه تیمار با تاموكسیفن به طور معنی‌داری افزایش یافت(05/0p˂) و در گروه تیمار با زیرالنون به طور معنی‌داری كاهش یافت(05/0p˂). ضخامت میومتر در گروه تیمار با زیرالنون به طور معنی‌داری در مقایسه با گروه كنترل كاهش پیدا كرد(05/0p˂). مطالعه‌های میكروسكوپ الكترونی نشان داد كه تعداد سلول‌های ساختار اپی‌تلیوم مجرای رحم گروه تیمار با تاموكسیفن در مقایسه با گروه كنترل افزایش یافته است.   نتیجه‌گیری: تجویز نوزادی تركیب‌های تاموكسیفن و زیرالنون منجر به بروز آسیب‌های بافتی در ساختار رحم می‌گردد. زیرالنون احتمالاً به دلیل ماهیت استروژنیك، موجب بروز اختلالات ساختاری به ویژه در میومتر رحم موش‌های نوزاد تیمار شده با این سم قارچی می‌شود. از طرف دیگر، تاموكسیفن نیز مثل یك آگونیست گیرنده‌های استروژنی موجب افزایش ضخامت اندومتر و تغییرات در رحم می‌شود.    

  Abstract Background and aim: The uterus as the major female reproductive organ is particularly vulnerable to environmental and hormonal like compounds. Exposure to estrogen like disrupting chemicals during critical periods of development especially in the neonatal period can have adverse effects on reproduction and fertility later in life. In the present study, the effects of neonatal exposure of mycoestrogen zearalenone and anti-estrogen tamoxifen on some histological characteristics of the uterus in female mice were investigated. Methods: 28 newborn female mice of BALB/c strain were divided into four groups of 7, three experimental and one control group. Treatment Groups included Tamoxifen (400 μg /kg /day) group, group treated with zearalenone (2 mg /kg /day) and group treated with tamoxifen                            + zearalenone. Control mice received no treatment. Daily treatments was started first day of life and continued up to 5 subcutaneously. Approximately, 70 days after birth in diestrous stage of estrous cycle, mice were deeply anesthetized and uterus was removed. Following histochemical staining, the samples were studied using light and transmission electron microcopies. Results: The result of this study indicated that among the treatment groups, body weight decreased significantly (P>0.05) in the group which received Tamoxifen compared with control group. Uterus weight increased significantly in Zearalenone group (P>0.05), Tamoxifen and Zearalenone group (P>0.01).  Endometrial thickness increased significantly (P>0.05) in group which received Tamoxifen and decreased significantly (P>0.05) in group which received Zearalenone. In addition, myometrial thickness decreased significantly (P>0.05) in group which received Zearalenone compared with control group. The study of electron microscopy showed that the number of cells of uterine luminal epithelial structure increased in the group treated with Tamoxifen compared with control group. Conclusion: The result of study indicated that neonatal administration of Tamoxifen and Zearalenone compounds cause histological lesions in uterus structure. Because of the estrogenic nature of zearalenone, the treated neonatal mice with this mycotoxin cause structural abnormalities especially in myometrial structure. On the other hand, Tamoxifen as an estrogenic agonist cause endometrial thickness increase and alterations in the uterus.