اثر عصاره هيدروالكلي دانه گياه سياهدانه برپارامترهاي اسپرمي‌و اسپرماتوژنز در سميت القاء شده با ديازينون درموش صحرايي نر

The effects of hydro-alcoholic extract of Nigella sativa seed on sperm parameters and spermatogenesis in toxicity induced by diazinon in male rats

چكیده زمینه و هدف: دیازینون حشره كشی ارگانوفسفره است كه در كشاورزی استفاده می‌شود و با تولید رادیكال‌های آزاد می‌تواند بر باروری مردان تأثیر بگذارد. به علت خواص آنتی‌اكسیدانی تركیب‌های سیاهدانه در مطالعه حاضر اثر عصاره هیدروالكلی سیاهدانه بر اسپرماتوژنز در سمیت القاء شده با دیازینون درموش صحرایی نر مورد بررسی قرار گرفت.   روش بررسی: در این مطالعه تجربی از30 موش نر بالغ نژاد ویستاراستفاده شد كه به  شش گروه شامل؛ كنترل منفی بدون مداخله گروه شم، روغن ذرت و سالین دریافت كرد، گروه كنترل مثبت، سم دیازینون  را با غلظت 16میلی گرم بركیلوگرم دریافت كرد، تجربی 1و2 به ترتیب سم دیازینون را با غلظت16 میلی گرم بر كیلوگرم و عصاره سیاهدانه با غلظت 100و200 میلی گرم بركیلوگرم دریافت كرد، تجربی 3 عصاره سیاهدانه با غلظت200میلی گرم بركیلوگرم دریافت كرد، تقسیم شدند. تمام تیمارها به مدت 2 ماه و به صورت گاواژ انجام گرفت. پس از 2 ماه پارامترهای اسپرمی‌شامل تعداد، تحرك، حیات و مورفولوژی بررسی گردید. هم‌چنین بافت بیضه جهت ارزیابی اسپرماتوژنز پس از برش‌گیری، به وسیله هماتوكسیلین ـ ائوزین رنگ‌آمیزی گردید. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری آنالیز واریانس یك طرفه و آزمون تعقیبی توكی تجزیه و تحلیل شدند.   یافته‌ها: سم دیازینون با غلظت 16میلی گرم بر كیلوگرم سبب كاهش معنی‌داری در تعداد و تحرك اسپرم ها در مقایسه با گروه شم گردید(01/0p<)(001/0p<)، اما تغییر معنی‌داری بر حیات و مورفولوژی اسپرم‌ها در مقایسه با گروه شم نداشت. گروهی كه سم دیازینون و عصاره سیاهدانه با دو غلظت100و 200میلی گرم بر كیلوگرم را دریافت كردند در مقایسه با گروه دیازینون افزایش قابل توجهی در تعداد اسپرم‌ها نشان دادند(01/0p<)(001/0p<)، اما سیاهدانه سبب تغییر معنی‌داری بر روی تحرك اسپرم در حضور سم دیازینون نگردید. بررسی بافت‌ شناسی نشان داد تعداد سلول اسپرماتوسیت اولیه و اسپرماتید در گروه دریافت كننده سم دیازینون در مقایسه با گروه شم كاهش معنی‌داری داشت(05/0p<). در صورتی كه تعداد سلول‌های اسپرماتوگونی، اسپرماتوسیت اولیه و اسپرماتید در گروه های تجربی 1و 2 افزایش معنی‌داری در مقایسه با گروه دیازینون نشان داد(05/0p<). در گروه تجربی 3، عصاره سبب افزایش تعداد اسپرم در مقایسه با گروه شم گردید(05/0p<)، اما تغییرمعنی‌داری در بافت بیضه ایجاد نكرد.   نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد عصاره سیاهدانه اثر حفاظتی بر بافت بیضه  داشته و می‌تواند موجب افزایش اسپرماتوگونی، اسپرماتوسیت اولیه، اسپرماتید و تعداد اسپرم در سمیت القاء شده با دیازینون گردد، اما تأثیری بر تحرك اسپرم ندارد.    سم دیازینون، سیاهدانه، پارامترهای اسپرم، بیضه

Abstract Background and aim: Organophosphate insecticide diazinon is used in agriculture and may affect fertility of men due to the production of free radicals. Because of the antioxidant properties of black currant compounds, the effect of hydroalcoholic extract of black currant on spermatogenesis in diazinon-induced toxicity in male rats was investigated. Methods: In the present experimental study, 30 adult male Wistar rats were divided into six groups: control group without sham, corn oil and saline without intervention; the positive control group received Diazinon poison at a concentration of 16 mg / kg. Experimental 1 and 2 respectively received diazinon poison (16 mg / kg) and black and white extract (100 mg / kg) and 200 mg / kg (3 mg / kg) extract, respectively. They received 3 extracts of black currant with a concentration of 200 mg / kg. All treatments were carried out for 2 months in gavage. After 2 months sperm parameters, number, mobility, life and morphology were investigated. Similarly, testicular tissue was stained with Hematoxylin Eosin for evaluation of spermatogenesis after cutting. Data were analyzed by one-way ANOVA and Tukeyʹs post hoc test. Results: Diazinon with a concentration of 16 mg / kg caused a significant decrease in the number and motility of the sperm in comparison to the sham group (p <0.01) (p <0.001), but significantly altered sperm motility and morphology compared to the group Did not have you The group that received diazinon and extract of black currant with two concentrations of 100 and 200 mg / kg compared to diazinon group showed a significant increase in the number of sperms (p <0.01) (p <0.001), but blackheads caused a significant change Sperm motility was not present in the presence of diazinone. Histological examination showed that the number of primary spermatocyte cells and spermatid in the diazinone group compared to sham group decreased significantly (p <0.05). However, the number of spermatogonia cells, primary spermatocytes and spermatid in experimental groups 1 and 2 showed a significant increase compared to diazinon group (p <0.05). In the experimental group 3, the extract increased the number of sperm in comparison with the sham group (p <0.05), but did not change the testicular tissue. Conclusion: The results indicated that black currant extract had a protective effect on testicular tissue and could increase spermatogonia, spermatocyte, spermatid and sperm count in diazinon-induced toxicity but did not affect sperm motility.