تاثير برهمكنش نور و دما بر جوانه‌زني اسفندك (L. Zygophyllum fabago)

Interactive effects of light and temperature on germination of Zygophyllum fabago L.

اسفندك (Zygophyllum fabago L.) در مناطق خشك و در زمين‌هاي باير و غير‌قابل كشت مي‌رويد. با توجه به توان سازگاري فراوان اين گياه با شرايط سخت، آزمايشي به‌منظور بررسي تاثير عوامل محيطي نور و دما بر جوانه‌زني بذر اسفندك طراحي و اجرا شد. آزمايش در قالب طرح كاملاً تصادفي با دو سطح نور (نور و تاريكي) و دو سطح دما (22 و28 درجه ‌سانتي‌گراد) در سه تكرار انجام گرفت. بذرها ضد‌عفوني و در دو سطح دمايي 22 و يا 28 درجه ‌سانتي‌گراد در شرايط نور و تاريكي قرار داده شدند. در روز هفتم درصد جوانه‌زني، طول ريشه‌چه، طول ساقه‌چه، وزن تر و خشگ گياهچه، شاخص بنيه طولي و وزني ‌بذر اندازه‌گيري شد. نتايج تجزيه واريانس داده‌ها نشان داد كه اثرات اصلي و برهمكنش نور و دما بر درصد جوانه‌زني، طول ريشه‌چه، طول ساقه‌چه و شاخص بنيه طولي بذر تاثير معني‌داري داشت. بيشترين درصد جوانه‌زني و ميزان صفات اندازه‌گيري‌شده در تيمار با دماي 28 درجه ‌سانتي‌گراد و در تاريكي مشاهده شد. همچنين نور در دماي 22 درجه ‌سانتي‌گراد اثر مثبتي بر مولفه‌هاي جوانه‌زني داشت. از بررسي نتايج چنين برمي‌آيد كه نور در دماهاي كم و دماي زياد در شرايط تاريكي، تاثير افزايشي قابل‌ملاحظه‌اي بر جوانه‌زني بذر اسفندك مي‌گذارد. اين نتايج مي‌تواند براي كشت و ايجاد پوشش گياهي توسط اسفندك در مناطق خشك و بياباني مفيد باشد.

Syrian bean caper (Zygophyllum fabago L.) grows in dry and uncultivable wastelands. Because of high tolerance to adverse conditions, an experiment was designed and fulfilled to investigate the effect of two environmental factors, light and temperature, on Syrian bean caper seed germination. Experiment was performed in a completely randomized design with two levels of light (light and dark) and two levels of temperature (22 and 28 ?C) in three replicates. Sterilized seeds were placed in light or dark under 22 or 28 ?C temperatures. At 7th days of germination, root and shoot lengths, fresh and dry weights and seed vigor were measured. Analysis of variance showed that germination percent, root and shoot lengths and seed vigor were, significantly, affected by the main effect and interaction of light and temperature. The highest percentage of germination was scored at 28 ?C and dark. The light at 22 ?C had a positive effect on germination of seeds. The results suggest that light at low temperature and dark in high temperature increased, considerably, syrian bean caper seed germination. The results can be used for culture and make up the vegetation cover by Zygophyllum in aired and desert regions.