تاثير جنگل‌كاري با گونه‌هاي اكاليپتوس و بادام‌كوهي بر ترسيب كربن و برخي از ويژگي‌هاي فيزيكي و شيميايي خاك (مطالعه موردي: پارك جنگلي دشت مازه دهدشت)

Effects of Forestation with Eucalyptus camaldulensis (Dehnh.) and Amygdalus scoparia (Spach.) on Carbon Sequestration and Some Soil Properties (Case Study: Dashte Mazeh Forest Park, Dehdasht)

امروزه گرمايش زمين و تغيير اقليم ناشي از افزايش گازهاي گلخانه‌اي به‌عنوان يكي از مهم‌ترين چالش‌هاي عصر حاضر به‌ويژه در مناطق خشك و نيمه‌خشك به‌شمار مي‌رود. جنگل‌كاري موثرترين راهكار براي جذب دي‌اكسيدكربن در بوم‌سازگان خشكي و كاهش گرمايش زمين است. هدف از انجام اين تحقيق، بررسي اثرات جنگل‌كاري با گونه‌هاي اكاليپتوس و بادام‌كوهي روي ترسيب كربن و برخي از خصوصيات خاك در پارك جنگلي دشت مازه دهدشت در جنوب غربي ايران است. به‌همين منظور نمونه‌برداري از خاك منطقه، با استفاده از روش منظم‌ـ تصادفي از اعماق 0ـ?? و 15ـ?? سانتي‌متري انجام و پس از اندازه‌گيري خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاك شامل درصد رس، شن، سيلت، اسيديته (pH)، هدايت الكتريكي، فسفر، پتاسيم و كربن آلي در آزمايشگاه، داده‌ها از روش آزمون مقايسات ميانگين متعامد، با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 20 آناليز شدند. نتايج نشان داد كه مقدار ترسيب كربن خاك در منطقه جنگل‌كاري شده و شاهد به‌ترتيب برابر 8/20 و 7/8 تن در هكتار بوده است (p < 0.01). همچنين، مقدار ترسيب كربن، كربن آلي و پتاسيم خاك در توده اكاليپتوس بيشتر از توده بادام‌كوهي بود (p < 0.05). نتايج نشان داد عمق خاك تاثيري روي ترسيب كربن و ساير صفات خاك نداشت. نتايج تجزيه همبستگي نيز نشان داد كه بين درصد كربن آلي خاك با صفات رس، سيلت و پتاسيم همبستگي مثبت معني‌دار و با شن رابطه منفي معني‌دار وجود داشت.

Today, climate change and global warming caused by the emission of greenhouse gases is a big challenge to the world, especially in arid and semi-arid area. Afforestation is the most effective strategy to absorb carbon dioxide in terrestrial ecosystems and reduce global warming of the earth. The purpose of this study is to evaluate the effects of planting Eucalyptus camaldulensis and Amygdalus scoparia on carbon sequestration and some soil properties in Dashte Mazeh forest park of Dehdasht, southwest of Iran. For this purpose, soil samples were taken by the systematic-random method from depths of 0-15 and 30-15 cm. After measuring the soil chemical and physical properties inclusive of clay, sand, silt, pH, electrical conductivity, phosphorus, potassium and organic carbon in the laboratory, the data were analyzed with Orthogonal Comparisons method, using statistical software SPSS 20. The results showed that the soil carbon sequestration in forested area and non-forested area was estimated to be 20.8 and 8.73 t/ha, respectively (P < 0.01). In addition, the rate of carbon sequestration, soil organic carbon and potassium in the Eucalyptus stand was more than that of Amygdalus stand (P < 0.05). The results have shown that soil depth had no effect on carbon sequestration and other soil properties. The results of correlation analysis showed that there were positive correlations between soil organic carbon with percentage of clay, silt and potassium and negative correlation with sand.