تبيين جامعه‌شناختي فرهنگ فقر روستايي مطالعه‌اي در باب روستاهاي استان اردبيل

Sociological Eexplanation of Culture of Poverty: A Study on Ardabil province Villages

فقر، درحالت كلي، بر دو نوع نسبي و مطلق است. فقر از بعد اقتصادي به فقدان توان مالي و پولي، از بعد اجتماعي به نبود آگاهي اجتماعي و طردشدگي، از بعد سياسي به نبود مشاركت سياسي و قانون‌گريزي و از بعد روان‌شناختي به انزوا، بدگماني و سو ظن اطلاق مي‌شود. فرهنگ فقر به فرهنگي شدن فقر در بين فقرا مي‌گويند كه خصيصه اصلي آن، تداوم نسلي فقر، فقدان انگيزه قوي براي شكستن دور باطل فقر، بي‌اعتمادي اجتماعي، بي‌ميلي به مشاركت مدني، تقديرگرايي و پذيرش شكست اقتصادي-اجتماعي است. براين‌اساس، هدف اصلي پژوهش حاضر، تبيين جامعه‌شناختي فرهنگ فقر در باب روستايياي استان اردبيل است. روش اين پژوهش از نوع پيمايشِ كمي ـ پيمايشي و ابزار جمع‌آوري اطلاعات مبتني بر پرسش‌نامه با پاسخ بسته ليكرتي بوده است. حجم نمونه به‌وسيله كوكران 267 نفر برآورد شده و ازطريق نمونه‌گيري طبقه‌اي نظام‌مند، پرسش‌نامه در بين آنها توزيع‌ شده است. يافته‌هاي تحقيق نشان داد كه متغيرهاي مشاركت اجتماعي (345/0-)، وابستگي به ديگران (212/0)، سرمايه اجتماعي (353/0-)، منزلت اجتماعي (387/0-)، خشونت اجتماعي (218/0-)، انزواي اجتماعي (134/0) و پايگاه اقتصادي- اجتماعي ارثي (319/-) رابطه معني‌داري با فقر دارند و متغير بيكاري و اقتدارطلبي فاقد رابطه معني‌دار با فرهنگ فقر‌اند. در نتايج رگرسيون چندگانه، ضريب تعيين (491/0)، ضريب تعيين تعديل‌شده (478/0) و ضريب همبستگي چندگانه (345/0) به‌دست ‌آمده است و متغيرهاي مستقل توانسته‌اند 47 درصد از تغييرات متغير وابسته را تبيين كنند.

There are two types of poverty in general: relative and absolute. Economically poverty is the lack of financial and monetary capacity, socially it is the lack of awareness and social exclusion, politically it is the lack of political participation and psychologically it is isolation, mistrust and suspicion. Culture of poverty is the culturazation of poverty among the poor that its main characteristics are continuous, generational perpetuation of poverty, lack of motivation to break the vicious circle of poverty, social mistrust, reluctance to civic participation, fatalism and acceptance of socio-economic failures. Accordingly, the main objective of this research was to determine the sociological culture of poverty among the rural poor. The method used in this study is quantitative-survey. And the tool of data collection is questionnaire. A sample of 267 people were selected using Cochrane systematic and stratified sampling. The results showed that social partnership (-0/345), dependence on others (0/212), social capital (-0/353), social status (-0/387), domestic violence (-0/218), social isolation (0/134) and socio-economic base hereditary (-0/319) had significant correlation with poverty but unemployment and authoritarian personality variable had no significant relationship with the culture of poverty. In multiple regression analysis, the coefficient of determination is (0/491), adjusted coefficient of determination is (0/478) and multiple correlation coefficients is (0/345) and independent variables alone could explain 49/0 % of changes in dependent variable.