ارتباط بين سبك زندگي مروج سلامت با تنش روان‌شناختي بزرگسالان: كاربردي از الگوي فرا نظريه‌اي

Relationship between health promoting lifestyle with psychological distress of adults: Application of the Transtheoretical Model

مقدمه: ارتقاي سلامت روان به‌عنوان يك اولويت در سطح جهاني مطرح‌شده است. لذا، هدف اين پژوهش بررسي ارتباط سبك زندگي مروج سلامت با تنش روان‌شناختي بزرگسالان مبتني بر سازه مراحل تغيير از الگوي فرانظريه اي بود. مواد و روش‌ كار: اين مطالعه توصيفي- تحليلي بر روي 261 مراجعه‌كننده به مراكز بهداشتي شهر اهواز انجام شد. حجم نمونه مبتني بر نتايج مطالعه پايلوت 280 نفر برآورد شد. براي نمونه گيري از روش طبقه بندي تصادفي شده استفاده شد. داده ها توسط پرسشنامه سبك زندگي با پنج خرده مقياس (وضعيت تن سنجي، گروه هاي غذايي، عادات غذايي، فعاليت بدني و مواد مخدر)، پرسشنامه تنش روان‌شناختي بزرگسالان (مقياس كسلر) و پرسشنامه تغيير جمع آوري شد. داده‌هاي استخراج‌شده از پرسشنامه ها توسط آزمون‌هاي تي تست مستقل و آناليز واريانس تجزيه‌وتحليل شدند. يافته‌ها: نتايج نشان داد ميانگين نمره تنش روان‌شناختي در زنان نسبت به مردان در، شاغلان نسبت به بيكاران، در افرادي كه پياده‌روي داشتند نسبت به كسانيكه نداشتند، در مصرف‌كنندگان نمك نسبت به كسانيكه مصرف نمك نداشتند، در افرادي كه لبنيات مصرف مي‌كردند نسبت به كسانيكه مصرف لبنيات نداشتند، در افرادي كه روزانه ميوه مصرف مي كردند نسبت به كسانيكه روزانه مصرف ميوه نداشتند و نهايتاً، در افرادي كه در بين مراحل مختلف تغيير اصلاح سبك زندگي قرار داشتند به لحاظ آماري تفاوت معني‌دار دارند (001 /0P?). بحث و نتيجه‌گيري: لازم است متوليان امر سلامت، راهبردهاي مناسب مقابله با تنش هاي رواني را در زنان، بيكاران و كسانيكه در انجام رفتارهاي مروج سلامت كوتاهي مي كنند بكار بگيرند تا تنش هاي رواني كاهش يابد. مي توان با طراحي سازوكارهاي تغيير رفتار متناسب با مرحله‌اي كه افراد در آن واقع‌اند براي برون‌رفت از آن مرحله راهكارهاي مناسبي براي اصلاح هر چه‌بهتر سبك زندگي مرتبط با تنش روان‌شناختي بزرگسالان ارايه كرد. در اين راستا حمايت پژوهش‌هاي مختلف از اثرگذاري راهكارهاي مبتني برسازه ي مراحل تغيير بيش از پيش احساس مي شود.

Objective (s): Promoting mental health is a global priority. Therefore, this study aimed to evaluate the relationship between behaviors related to healthy lifestyle with the psychological distress of adults based on stages of change construct. Methods: This descriptive-study was conducted on 261 adults admitted to the health centers of Ahwaz, Iran. Stratified random sampling was employed. Data was collected by a questionnaire. Health promoting lifestyle was measured in five subscales (anthropometric status, food groups, dietary habits, physical activity, and substance and drug abuse). Psychological distress was measured based on the Kesslerʹs scale. The stages of change construct also were recorded. The data were analyzed using independent t-test and one-way analysis of variance. Results: The findings indicated that the mean scores of psychological distress in women versus men, employed versus unemployed, those who do daily walking versus not walking individuals, salt users versus not using salt, dairy products users versus not using dairy products, daily fruit consumers versus not using daily fruit, and those who were in different stages of lifestyle was significantly higher. (P < or = 0.001). Conclusion: The findings indicated that there were relationship between healthy life style and psychological well-being.