تاثير مداخله آموزشي مبتني بر الگوي بزنف بر ارتقا رفتار پيشگيري سرطان دهانه رحم در زنان مراجعه‌كننده به مراكز بهداشتي- درماني

The Effects of an Educational Intervention Based on the BASNEF model on Promoting Cervical Cancer Preventive Behaviors among women

مقدمه: يكي از سرطان‌هايي كه سلامت زنان را به خطر مي‌اندازد، سرطان دهانه رحم است. امروزه انجام آزمون هاي تشخيصي و معاينات، مي‌تواند نقش بسزايي در تشخيص سرطان‌ها بخصوص سرطان دهانه رحم در مراحل ابتدايي داشته باشد. هدف اين پژوهش تعيين تاثير مداخله آموزشي مبتني بر الگوي بزنف بر ارتقاي رفتار پيشگيري سرطان دهانه رحم در زنان بود. مواد و روش كار: تحقيق حاضر يك مطالعه از نوع نيمه تجربي بود كه زنان مراجعه‌كننده به مراكز بهداشتي-درماني شهر دماوند و مراكز تابعه، در سال 96-1395 در آن شركت كردند. نمونه‌ها به روش تصادفي ساده در دو گروه 60 نفري (آزمون و كنترل) قرار گرفتند. ابزار گردآوري داده‌ها در اين مطالعه پرسشنامه اي پژوهشگر ساخته مبتني بر سازه هاي الگوي بزنف بود. مداخله آموزشي در گروه آزمون در 2 جلسه (هرجلسه 60 دقيقه) انجام شد. تجزيه و تحليل داده ها با استفاده از آزمونهاي آماري كاي دو، تي زوجي، تي مستقل و مك نمار نرم‌افزار SPSS نسخه23 انجام شد. يافته ها: در اين مطالعه ميانگين بيشترين فراواني سن زنان مراجعه كننده براي پيشگيري سرطان دهانه رحم در گروه آزمون و كنترل در سنين بين (38/3±25/31) سال بوده است. نمرات سازه‌هاي الگوي بزنف شامل آگاهي، عوامل قادركننده، قصدرفتاري و رفتاردرگروه آزمون، بعد ازمداخله در مقايسه با گروه كنترل اختلاف معني‌دار نشان داد (001/0 =p). بحث و نتيجه گيري: نتايج اين مطالعه نشان داد كه مداخله آموزشي براساس سازه‌هاي الگوي بزنف برارتقاي رفتار پيشگيري سرطان دهانه رحم در زنان تاثير داشته است.

Objective (s): One of the cancers that endanger womenʹs health is cervical cancer. The purpose of this study was to determine the effect of an educational intervention based on the BASNEF model on promoting cervical cancer preventive behavior in women. Methods: This was a semi-experimental study among women referring to health centers in Damavand, Iran, in year 2016. Women were randomly assigned either to intervention (n = 60) or control (n = 60) groups. Data were collected by a self-designed questionnaire based on the BASNEF model constructs. After the pre-test, the intervention group received an educational program in 2 sessions each lasting for 60 minutes while the control group received nothing. The analysis was performed using t-test, paired t-test, and McNemar test. In order to analyze data, SPSS version 23 was used. Results: The mean age of women was (31.25 ± 3.38) years. The findings indicated that compared to the control group the intervention group showed significant improvements on knowledge, and behavioral variables (p = 0.001). Conclusion: The results of this study showed that educational intervention based on the BASNEF model was effective in promoting cervical cancer prevention behavior in women.