برآورد مقادير ارتفاع و دبي حداكثر رواناب با استفاده از روش شماره ي منحني (CN) (مطالعه ي موردي: حوضه ي آبريز سراب دره شهر)

The Estimation of Runoff Volume and Maximum Discharge by Using Curve Number (CN) Method(Case Study in Sarab Darrehshahr Drainage Basin)

برآورد مقادير معتبر ارتفاع و دبي حداكثر رواناب در مناطق خشك و نيمه‌خشك كه فاقد داده ها و يا داده هاي كم است، اهميت بسياري در مديريت سيل دارد. يكي از روش هاي برآورد مقدار ارتفاع رواناب، روش شماره ي منحني (CN) مربوط به سازمان حفاظت خاك آمريكا (SCS) است. در اين پژوهش حوضه ي آبريز سراب دره شهر از نظر پتانسيل توليد رواناب و دبي حداكثر و عوامل موثر بر آن مورد بررسي قرار گرفته است. براي برآورد ارتفاع رواناب و دبي حداكثر هر كدام از زيرحوضه ها، از روش شماره ي منحني استفاده شده است. ابتدا لايه ها و اطلاعات مورد نياز شامل لايه ي كاربري اراضي، گروه هاي هيدرولوژيك خاك و حداكثر بارش 24 ساعته براي حوضه تهيه گرديد؛ سپس مقاديرCN ، نفوذ (S)، ارتفاع رواناب (Q) و دبي حداكثر (Q max) براي كل حوضه و هركدام از زيرحوضه ها محاسبه گرديد. در نهايت جهت شناخت پارامترهاي موثر بر دبي حداكثر هر كدام از زيرحوضه ها، از روش تحليل عاملي براساس 19 پارامتر محاسبه به عمل آمد. نتايج نشان داد، از بين پارامترهاي مورد استفاده در زير حوضه ها، دو پارامتر فيزيوگرافي (مساحت و تراكم زهكشي) تاثير بيشتري در پتانسيل سيل خيزي حوضه ي آبريز سراب دارند.

A valid estimation of runoff volume and maximum discharge in the dried and semiarid regions which lack data is important for flood management. One of the estimating methods of runoff volume is related to curve number (CN) of American soil conservatives services (SCS). In this study, the drainage basin of Darrehshah Sarab has been studied with regard to its runoff volume potentiality, maximum discharge and effective factors. To estimate the runoff volume and maximum discharge of the sub-catchments, the curve number method has been used. First, the layers and the needed data including the land use, soil hydrological groups and a maximum 24 hours precipitation was prepared for basin. Then the CN values, infiltration (S), runoff volume (Q) and maximum discharge (Q max) were calculated for the entire basin and each sub-basin. Finally, factor analyses based on 19 parameters were used to identify the effective factors on maximum discharge at sub-basins. The results showed that among the used parameters in sub basins, two physiographic parameters (area and drainage density) were effective parameters in flooding potential of the drainage basin of Darrehshah Sarab.