فراتحليلي بر شاخص ها و سنجه هاي كيفيت زندگي در ايران با تاكيد بر ابعاد مفهومي آن

A Meta-analysis About the Indicators of Q.O.L in Iran with Emphasis on its Conceptual Aspects

كيفيت زندگي، مفهومي نسبتاً نوين در علوم اجتماعي است كه همواره در پي تعريف و بازتعريف شرايط آرماني زندگي براي نوع بشر و سنجش وضعيت موجود براي ترسيم راه رسيدن به آرمان ها، مي باشد. اين مفهوم با استقبالي چشمگير از سوي نظريه پردازان و انديشمندان رشته هاي مرتبط مواجه شده است و همان طور كه انتظار مي رود اين شرايط نوعي سردرگمي در ميان انبوه نظريات و تعاريف گوناگون را با خود به همراه داشته است. اين پژوهش سعي كرده است تا با جمع بندي نقطه نظرات مختلف در اين زمينه، راهي به سوي تعريفي و تا حد امكان جامع و شامل از كيفيت زندگي و شاخص هاي آن ارائه دهد و به نوعي فراتحليل دست يازد. در اين مسير ابتدا پژوهش هاي مرتبط و منتشر شده در ايران تا سال 1391 جمع آوري شده، شاخص ها استخراج شده و داده ها تركيب شده و آماده تجزيه در مرحله بعد مي شوند. در آخر دسته بندي صورت گرفته و نتيجتاً بازتعريفي از مفهوم كيفيت زندگي ارائه شده است و نقدي كلي بر شاخص هاي به دست آمده، با توجه به سلسله مراتب نيازهاي مازلو صورت گرفته است كه نتيجه حاكي از آن بود كه به طور جالب توجهي ميزان تكرار و احتمالاً تاكيد پژوهشگران گوناگون به دسته هاي مختلف شاخص ها، بر چيدمان سلسله مراتب نيازها در نگاه مازلو منطبق است

One of the most new concepts in Social Sciences is “Quality of Life”. We can say that this idea is always fallowing two notable goals; first one is to define and redefine the ideal situation for humans to live and the second is to qualify the existing situation in order to show a path to change the condition from what it is to what it should be. Lots of theorists related to this field and so lots of prophesy! This research tries to state a multi-lateral definition of Q.O.L by accumulating different points of view about the context، and somehow to reach a meta-analysis. Meta-analysis is a process which expands the frontiers of knowledge by summing up the results of various researches and achieving a new perspective. The first step in this process is to collect important information sources. Second is to extract the indicators، combine the data and prepare it to decompose in the next session. Third step is to assort the data and redefine the concept of “Quality of Life”. As the last step، there is a critique of indicators considering Maslow Hierarchy. All these steps is what has been traversed in this research and the result was that interestingly، the repetition of indicators found in various categories defined by different thoughtful coincides with the assortment of hierarchy of needs described by Maslow -More the grade goes up، less the repetition is seen. Probably this coincidence is also showing the parallax of their emphasis.