الهيات سلبي در مدرسه كلامي حله

Negative Theology in the Kalam School of Hellah

در ميان متكلمان مدرسه حله،«الهيات سلبي»جايگاه مهمي دارد.خواجه نصير با بهره گيري از برهان شيخ صدوق در خصوص الهيات سلبي، صفت حيات خداوند را سلبي معنا كرده و اين قاعده را قابل تعميم به ديگر صفات ذاتي خداوند ميداند. از منظر او، كساني كه در مباحث وجودشناختي صفات، قائل به نفي صفات زايد بر ذات هستند، در مباحث معناشناختي صفات، بايد قائل به الهيات سلبي باشند. شاگردان خواجه در مدرسة حله نيز همين موضع را اتخاذ بين واجب و ممكن، و نيز فاضل مقداد « وجود » كرده اند. علامه حلي با تمايل به اشتراك لفظي با پذيرش نظرية نيابت ذات از صفات، مباني ديگري جهت تقويت الهيات سلبي ارائه كردند.

Among the theologians of Hellah School, "the negative theology" is of an important place. Using the argument of Sheikh Sadugh about the negative theology, Khwajah Nasir interpreted the attribute of Life as negative and regarded this rule as true to other God intrinsic attributes. According to him, whoever who believe in negation of accidental attributes in the ontological discussions of the attributes, must believe in negative theology in the semantic discussions of the attributes. Khwajah's disciples in the Hellah School also had the same position. Allamah Helli, by desiring to the literal sameness of the word "being" between the necessary and contingent being, and Fazel al-Meghdad, by accepting the theory of representing God's attributes from God's Essence, presented other bases to enforce the negative theology.