پژوهشي تحليلي بر كتيبه نگاري آيه الكرسي در آثار هنري ايران

The Comparative Study of Ghesas Al-Anbia in the Holy Quran and Memoir of Prophets in Context and Images of Jame Al-Tavārīk

كتيبه نگاري بر آثار هنري ايران داراي قدمتي ديرينه است. آنچه در اين پژوهش مورد مداقه قرار گرفته است كتابت آيه الكرسي است و داده هاي مورد استناد پژوهش اشياء هنري گنجينه اسلامي موزه ملي ايران مي باشد. جامعه آماري، بررسي و مطالعه ي 25 اثر هنري است. سوال پژوهش اين است كه ارتباط كتيبه نگاري آيه الكرسي با كاربري آثار هنري چگونه قابل تبيين است؟ فرضيه تحقيق بيانگر آن است كه آثار هنري مزين به آيه الكرسي از نظر كاربري، گونه هاي متفاوتي را در بر مي گيرد. نتيجه تحقيق بيانگر آن است مضمون و محتواي آيه الكرسي مهمترين عامل انتخاب آن براي مزين نمودن آثار هنري است و هنرمندان ايراني متناسب با كاربري آثار از آن بهره برده اند و عمده ترين مفهوم استنباط شده از كتابت آيه الكرسي در كل جامعه آماري پژوهش جنبه حفاظت بخشي آن بوده است كه به سه گروه متفاوت تقسيم مي شوند و با خطوطي نظير كوفي، نسخ، ثلث، تعليق و غبار در دوره هاي مختلف تاريخ به منصه ظهور رسيده است. روش تحقيق توصيفي و تحليلي همراه با بازديد از گنجينه اسلامي موزه ملي ايران است.

The epigraphy of Iranian artistic works has an old history. This study scrutinizes the book entitled 'Ayat-al korsi' and the data are the stuff from Islamic treasury in Iranian national museum. The population includes 25 artistic works. The research seeks to find the relation between 'Ayat-al-korsi epigraphy and the application of artistic works. The research hypothesizes that the artistic works decorated with 'Ayat-al-korsi' have different applications. The results show that the concept of 'Ayat-al-korsi' is the most significant reason for choosing it for decorating artistic works with, and Iranian artists have benefited them according to its application. The greatest concept derived from 'Ayat-al-korsi' is its security aspect which is divided into three different categories and has been manifested in different calligraphies known as Kufi, Naskh, Sols, Taaligh, and Ghobar in different historic eras. The research methodology is descriptive-analytical through visiting Islamic treasury in Iranian national museum.