تعيين مهمترين عوامل اثرگذار برتنوع گياهان دارويي مرتع كوهستاني اولنگ در استان گلستان

Defining the most important effective factors on species diversity of medicinal plants in the mountainous Olang rangeland, Golestan province

تحقيق حاضر به منظور بررسي ارتباط تنوع گونه‏اي گياهان دارويي با عوامل محيطي و مديريتي در مرتع ييلاقي اولنگ استان گلستان مورد بررسي قرار گرفت. نمونه برداري در دو محدوده مديريتي تحت چراي سبك و چراي سنگين با استفاده از100 پلات يك متر مربعي به روش تصادفي_سيستماتيك انجام شد. در داخل هر پلات، تراكم و درصد تاج پوشش گياهان اندازه گيري شد. به منظور بررسي خصوصيات خاك منطقه از مركز پلات‏ها به صورت يك در ميان از عمق صفر تا 30 سانتي‏متر نمونه برداري شد. پس از شناسايي گياهان دارويي، از شاخص‏هاي تنوع شانون و سيمپسون براي برآورد تنوع گياهان دارويي استفاده شد. نتايج نشان داد بيشترين تعداد گياهان دارويي متعلق به خانواده هاي مركبان Compositae (21 درصد)، بقولات Fabaceae (17 درصد) و شب‌بوئيان Cruiferae (10 درصد) بودند. عامل مديريتي اثر معني داري بر تنوع گياهان دارويي منطقه نداشته در حاليكه نتايج حاصل از آزمون رگرسيون گونه‌هاي دارويي و عوامل محيطي بيانگر آن بود كه بيشترين تأثير بر تنوع گياهان دارويي در منطقه چراي سبك مرتع كوهستاني اولنگ مربوط به لاشبرگ، ازت و سنگ و سنگريزه و در منطقه چراي سنگين بيشترين اثر را خاك لخت، شيب و پوشش كل داشتند. تحت دو مديريت چراي سبك و سنگين عامل مشترك اثرگذار بر شاخص تنوع شانون، لاشبرگ و شاخص تنوع سيمپسون، ميزان شيب مي‌باشد.

The present research is done in order to investigating the relation between species diversity of medicinal plants and environmental and management factors in the Olang rural rangeland located in Golestan province. Data sampling was implemented in two managing parts consisting of low and heavy grazing areas using 100 of 1m2 plots with randomized-systematic method. In each plot, density and canopy cover of plant species were recorded. For analyzing the physical and chemical characteristics of soil, sampling was done in the center of some plots. After recognizing the medicinal plants, Shannon and Simpson indexes were used to calculate species diversity of these plants. Results showed that the most of medicinal plants, species were belonged to Compositae (21%), Fabaceae (17%) and Cruiferae (10%) families. Management factor had no significant effect on the species diversity of medicinal plants in this area, while the results from regression experiment of medicinal plants and environmental factors, indicated that bare soil, total nitrogen and gravel in the area with low grazing and also bare soil, slope and total cover in the over grazing area had the most effect on the species diversity on medicinal plants. The common environmental factor between the two management area affecting on Shannon index was litter and on the Simpson index was slope.