تاثير شوري آب آبياري و محلول‌پاشي كودهاي نانو و كلات روي بر مولفه‌هاي فتوسنتزي ژنوتيپ‌هاي جو

Effect of water salinity and nano and chelated zinc foliar application on photosynthesis parameters of barley genotypes

به‌‌منظور بررسي تاثير شوري آب آبياري و محلول‌پاشي كودهاي نانو و كلات روي بر مولفه‌هاي فتوسنتزي ژنوتيپ‌هاي جو، آزمايشي در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با توزيع بلوك هاي خرد شده با سه تكرار در ايستگاه تحقيقات شوري رودشت اصفهان انجام شد. فاكتورها شامل كيفيت آب آبياري در سه سطح (آبياري با شوري كم به‌عنوان شاهد، آبياري‌ با شوري متوسط و آبياري با شوري زياد)، محلول‌پاشي كود روي (مصرف نانواكسيد روي، كلات روي، مخلوط و عدم محلول‌پاشي به‌عنوان شاهد) و ژنوتيپ‌هاي مختلف جو (شامل ژنوتيپ نيمه‌حساس موروكو، نيمه‌متحمل نصرت و ژنوتيپ 4 متحمل به شوري) بودند. با افزايش شوري آب آبياري، مقاومت روزنه‌اي افزايش و هدايت روزنه‌اي و ميزان CO2 زير روزنه‌اي كاهش يافت كه اين كاهش در ژنوتيپ متحمل‌تر به شوري كمتر بود. علاوه‌بر اين، ميزان هدايت روزنه‌اي، هدايت مزوفيلي و كارايي مصرف آب در ژنوتيپ متحمل‌تر بيش‌تر بود. حداكثر سرعت فتوسنتزي، هدايت مزوفيلي و كارايي مصرف آب لحظه‌اي و حداقل تعرق و ميزانCO2 زير روزنه‌اي در ژنوتيپ 4 متحمل به شوري به‌دست آمد. تيمار كودي بدون روي (شاهد آب) حداقل سرعت فتوسنتزي و حداكثر ميزان CO2 زير روزنه‌اي را داشت. در تيمارهاي حاوي روي هدايت مزوفيلي بيش از تيمار بدون مصرف روي (شاهد) بود. تيمار كودي نانو روي حداكثر و كلات روي حداقل هدايت روزنه‌اي را داشتند. هدايت مزوفيلي با سرعت فتوسنتزي همبستگي مثبت و معني‌‌دار و با صفت ميزان CO2 زير روزنه‌اي، همبستگي منفي و معني‌داري داشت.

In this experiment, the effects of irrigation water salinity and Zinc fertilizer applications were evaluated. The experiment was conducated in a strip split block design in 3 replications to find out photosynthesis parameters of leaf barley genotypes in Esfahan (Rodasht) drainage and salinity research station. Three water irrigation quality including w1=control, 1-2 ds/m (low salinity), W2=10 ds/m (common salinity in the region), W3=18 ds/m(high salinity) were evaluated in vertical factors. The horizontal factors were foliar spraying including (Nano zinc-oxide, Chelated zinc, mixture of nano and chelated and water spraing as a control). Three different barley including (Moroco as a moderate semi sensitive, Nosrat asa moderate tolerant and Line No.4 as a tolerant) genotypes spilted within vertical factors. While salinity increased the salinity, the stomatal resistance increased and Stomatal conductance and CO2 decreased. Tolerant genotype had higher stomatal conductance, mesophyll conductance and water use efficiency. Line.4 had relative superiority in terms of photosynthetic rate, stomatal mesophyll and water use efficiency. It had the lowest transpiration and sub-stumatal CO2. Zinc treatments had the minimum photosynthetic rate and the highest ub-st0matal CO2. Spraying zinc treatment had higher mesophyll conductance than control. There was a positive and siginicant corroleation between mesophyll conductance and photosynthesis rate and a signicant negative corroleation between mesophyll conductance and sub-stomatal CO2. The maximum and minimum of stomatal conductance were gained at nano and chelated treatments, respectively.