ارتباط بين استرس شغلي و سلامت روان در پرستاران بيمارستان‌هاي دولتي شهر ايلام: مدل عدم توازن تلاش پاداش

The Relationship between Job Stress Measured by Effort-Reward Imbalance Model and Mental Health in the Nurses working in government hospitals of Ilam

مقدمه: ازجمله مشكلات شايع در محيط‌هاي كاري مي‌توان به استرس شغلي اشاره كرد. در مدل عدم توازن تلاش-پاداش كه روشي براي اندازه‌گيري استرس شغلي است، روابط نامتوازن ميان تلاش‌هاي سرمايه‌گذاري شده و پاداش دريافت شده در كاركنان باعث واكنش‌هاي استرس‌زايي مي‌شود كه در طولاني‌مدت پيامدهاي مضري براي سلامتي به همراه دارد. پژوهش حاضر باهدف بررسي رابطه بين استرس شغلي اندازه‌گيري شده با مدل عدم توازن تلاش پاداش و سلامت روان در محيط كاري در پرستاران بيمارستان‌هاي دولتي شهر ايلام انجام‌شده است. مواد و روش: پژوهش حاضر مطالعه‌اي مقطعي است كه در سال1392 بر روي154 نفر از پرستاران شاغل در بيمارستان‌هاي دولتي شهرستان ايلام صورت پذيرفته است. ابزار گردآوري داده‌ها پرسشنامه‌هاي استرس شغلي عدم توازن تلاش_پاداش (Effort-Reward Imbalance) و سلامت روان GHQ-28 (General Health Questionnaire)بود. تحليل داده‌ها با SPSS-20 و آزمون‌هاي آماري تي تست، تحليل واريانس يك‌طرفه و همبستگي پيرسون انجام شد. يافته ها: وضعيت اكثر پرستاران ازلحاظ سلامت روان خوب و خيلي خوب(46 درصد) بودند. 15/70 درصد از افراد دچار عدم توازن در مدل تلاش-پاداش بودند (استرس شغلي). همبستگي مثبت و معني‌داري بين استرس شغلي و سلامت روان مشاهده شد(49/0r= و1/0P=). همچنين همبستگي مثبت و معني‌داري بين امتياز استرس شغلي و متغيرهاي سن(35/0 , r=01/0P=) ، تعداد سال‌هاي اشتغال(34/0 , r=01/0P=) و تعداد ساعات كار هفتگي(30/0 , r=01/0P=) وجود داشت. بحث و نتيجه‌گيري: با توجه به ارتباط مستقيم استرس شغلي و سلامت روان لازم است تدابير مديريتي، حمايت‌هاي اجتماعي، بهبود شرايط محيط كار آموزش‌هاي لازم در رابطه با رويارويي با مشكلات به‌منظور كاهش، كنترل و پيشگيري از واكنش‌هاي هيجاني در پرستاران انديشيده شود. واژگان كليدي: سلامت روان، استرس شغلي، پرستار

Background: Job stresss is among the common problems in workplaces. The effort-reward imbalance model shows that uneven relationship between effort and reward leads to stress, which results in negative health outcomes in long term. The present study aimed to assess job stress measured by the effort-reward imbalance model and mental health in the nurses working in government hospitals of Ilam. Methods: This cross-sectional study was conducted on 154 nurses working in government hospitals of Ilam in 2013. The data were collected by General Health Questionnaire (GHQ-28) and Effort Reward Imbalance (ERI) questionnaires. Then, the data were entered into the SPSS statistical software, version 20 and were analyzed using T-test, one-way ANOVA, and Pearson’s correlation coefficient. Results: The majority of the nurses (46%) had a desirable status of mental health. On the other hand, 70.15% of the nurses suffered from imbalance in the effort-reward model (job stress). The results showed a significant positive correlation between mental health and job stress (r=0.49, P=0.01). Also, significant correlations were observed between job stress and age (r=0.35, P=0.01), working experience (r=0.34, P=0.01), and weekly working hours (r=0.30, P=0.01). Conclusion: Considering the positive relationship between mental health and job stress, administrative measures, social supports, improvement of working conditions, and necessary training with regard to dealing with problems are required to reduce, control, and prevent emotional reactions in nurses. Keywords: Mental health, Job stress, Nurse