اثر كاربرد ورمي‌كمپوست و نيتروكسين بر عملكرد گل، اجزاء عملكرد و كيفيت اسانس گياه دارويي هميشه‌بهار (Calendula officinalis L.)

Effects of vermicompost and nitroxin application on flower yield, yield components and essential oil quality of marigold (Calendula officinalis L.)

به‌منظور بررسی اثر كاربرد كودهای آلی و زیستی بر عملكرد گل، اجزاء عملكرد و كیفیت اسانس گیاه دارویی همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.)، آزمایشی به‌صورت طرح بلوك‌های كامل تصادفی با شش تیمار و سه تكرار در سوهانك تهران در سال 1393 انجام شد. تیمارها شامل 6 تن ورمی‌كمپوست در هكتار، 12 تن ورمی‌كمپوست در هكتار، 18 تن ورمی‌كمپوست در هكتار، 6 تن ورمی‌كمپوست در هكتار همراه با نیتروكسین، 12 تن ورمی‌كمپوست در هكتار همراه با نیتروكسین، 18 تن ورمی‌كمپوست در هكتار همراه با نیتروكسین بودند. نتایج نشان داد كه تیمارها تأثیر معنی‌داری بر صفات مورد مطالعه، بجز میزان اسانس داشتند، به‌طوری كه بیشترین تعداد گل در بوته (6.5)، وزن خشك گل (3.0 گرم بر بوته)، عملكرد خشك گل (180.2 كیلوگرم در هكتار)، عملكرد اسانس (90.33 گرم در هكتار) و درصد آلفا-كادینول در اسانس (24.27%) در تیمار كاربرد 6 تن ورمی‌كمپوست و بیشترین درصد گاما-كادینن (5.40%) و مورولن (2.66%) در اسانس در تیمار مصرف تلفیقی 6 تن ورمی‌كمپوست در هكتار و نیتروكسین حاصل گردید. همچنین بیشترین وزن خشك بوته (13.0 گرم بر بوته) و درصد ویریدی فلورن (9.81%) در اسانس در تیمار مصرف 12 تن ورمی‌كمپوست در هكتار و بیشترین درصد كادینن (16.06%) در اسانس در تیمار مصرف 18 تن ورمی‌كمپوست در هكتار بدست آمد. در مجموع، بیشترین عملكرد گل و اسانس و درصد آلفا-كادینول در اسانس با مصرف 6 تن ورمی‌كمپوست حاصل شد.

In order to study the effects of organic and bio-fertilizers application on flower yield, yield components and essential oil quality of marigold (Calendula officinalis L.), an experiment was conducted as randomized complete blocks design with six treatments and three replications at Sohanak in Tehran of Iran in 2014. The treatments were 6 t/ha vermicompost, 12 t/ha vermicompost, 18 t/ha vermicompost, 6 t/ha vermicompost + nitroxin, 12 t/ha vermicompost + nitroxin and 18 t/ha vermicompost + nitroxin. The results showed that treatments had significant effects on studied traits (except essential oil content), as the highest flower no./plant, dry weight of flower, dried yield of flower, essential oil yield and α-cadinol percent in essential oil in treatment of application of 6 t/ha vermicompost and the highest gamma cadinene percent and muurolene in essential oil in treatment of integrated application of 6 t/ha vermicompost and nitroxin were obtained. Also, the highest dry weight of plant and viridiflorene percent in essential oil in treatment of application of 12 t/ha vermicompost and the highest cadinene percent in essential oil in treatment of application of 18 t/ha vermicompost were obtained. Generally, the highest flower and essential oil yields and α-cadinol percent in essential oil with application of 6 t/ha vermicompost were obtained.