حساسيت اخلاقي و نگرش پرستاران نسبت به رعايت حقوق بيماران

Moral Sensitivity and Nurse’s Attitude toward Patientsי Rights

پرستاری حرفه ای اخلاقی است كه در آن پرستاران وظیفه ی مراقبت از بیماران را بر عهده دارند. در روند مراقبت اخلاقی، توجه به حقوق بیماران از اهمیت خاصی برخوردار است كه باید توسط گروه ارائه‌دهنده‌ی مراقبت بهداشتی مد نظر قرار بگیرد. برای دستیابی به این هدف تنها آگاهی داشتن از حقوق بیماران كافی نیست و باید حساسیت اخلاقی نیز برای تصمیم گیری اخلاقی در شرایط مختلف مراقبت وجود داشته باشد. بنابراین، مطالعه ی حاضر با هدف بررسی ارتباط بین حساسیت اخلاقی و نگرش پرستاران نسبت به رعایت حقوق بیماران صورت گرفته است. مطالعه ی توصیفی- تحلیلی حاضر بر روی 194 نفر از پرستاران شاغل در بخش های مراقبت ویژه‌ی بیمارستان های دانشگاه علوم پزشكی استان خراسان جنوبی كه به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند صورت گرفت. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه‌ای سه قسمتی شامل 1)اطلاعات جمعیت‌شناختی، 2) نسخه‌ی كره‌ای پرسشنامه‌ی حساسیت اخلاقی و 3)پرسشنامه‌ی پژوهشگرساخته‌ی بررسی نگرش پرستاران نسبت به رعایت حقوق بیماران بود. داده‌ها پس از جمع‌آوری توسط نرم‌افزار SPSS نسخه‌ی 16 و توسط آزمون‌های آماری توصیفی و تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد كه بین میانگین حساسیت اخلاقی و نگرش پرستاران نسبت به رعایت حقوق بیماران ارتباط مستقیم معنی‌داری وجود دارد (6/0 ,r=03/0P=). میانگین حساسیت اخلاقی در پرستاران 68/0± 05/3 از كل نمره (4-0) گزارش شده است. میانگین نگرش پرستاران نسبت به رعایت حقوق بیماران نیز 8/0±4 از كل نمره (5-1) بوده است. ارتباط بین حساسیت اخلاقی با تعداد سال‌های خدمت و سن در پرستاران معنی‌دار بوده است (05/0>P). بین نگرش پرستاران نسبت به رعایت حقوق بیماران با متغیرهای جنس و تعداد سال‌های خدمت نیز رابطه‌ی معنی‌داری مشاهده شد (05/0>P). با توجه به نتایج لازم است با ارائه‌ی راهكارهایی در زمینه‌ی افزایش نگرش پرستاران نسبت به رعایت حقوق بیماران و حساسیت اخلاقی در آن‌ها اقدام شود. هم‌چنین، با توجه به این‌كه حساسیت اخلاقی و نگرش پرستاران نسبت به رعایت حقوق بیماران با افزایش تعداد سال‌های خدمت افزایش می‌یابد، می‌توان با قراردادن افراد باتجربه‌تر در ساختار تیم‌های مراقبتی نقش رهبری اخلاقی آن‌ها را مدنظر قرار داد و تا حدودی دستیابی به رعایت حقوق بیماران در سایر اعضای تیم را تضمین كرد.  

Nursing is an ethical profession and nurses are responsible for patient care. In providing healthcare services, patient right is an important issue to consider. However, not only the awareness the patient right is important but also moral sensitivity to ethical decision-making is crucial. This study aimed to determine the relationship between moral sensibility and attitude towards patientsʹ rights. A descriptive-analytic study was used and 194 nurses working in intensive care units in hospitals affiliated to medical university of South Khorasan province were selected by convenience sampling method. The data collected through a questionnaire consisting of three parts: 1) demographics 2) the moral sensitivity questionnaire (Korean version), and 3) a questionnaire survey of nursesʹ attitudes towards the patients’ rights. Data collected by the software SPSS version 16, and were analyzed descriptive and analytical statistical tests. The results showed that there is a significant direct relationship between average moral sensibility and nursesʹ attitudes towards patients’ rights (r= 0.6, P=0.03). The average nurseʹs ethical sensitivity has been reported 3.05±0.68 0f the total score (0-4). The average attitude towards the patients’ rights was 4 ± 0.8 of the total score (1-5). The relationship between moral sensitivity whit the years of service and age of the participants was significant (P<0.05). There was also a significant relationship between the attitudes of nurses towards patientsʹ rights with gender and years of service (P<0.05). In conclusion it is necessary to provide more moral education to increase nurse’s moral sensitivity towards patients’ rights. It should be noted that due to the fact that moral sensitivity and attitude towards patientsʹ rights increases with the number of years of service the article suggests that considering more experienced nurses in the teams would result a more morally sensitive care for the patients.