ارزشيابي كارايي بيروني برنامه‌هاي درسي رشته‌هاي منتخب شاخه‌هاي فني‌وحرفه‌اي و كاردانش: وضعيت اشتغال فارغ‌التحصيلان پسر

Evaluating the external efficiency of technical and vocational curriculum in the selected fields: The status of male graduates employment

پژوهش حاضر با هدف تعيين كارايي بيروني رشته‌هاي منتخب شاخه‌هاي فني‌وحرفه‌اي و كاردانش انجام شد. براي انجام پژوهش 400 فارغ‌التحصيل رشته‌هاي الكتروتكنيك، برق صنعتي، حسابداريِ بازرگاني و حسابداريِ مالي استان تهران به‌صورت تصادفي چندمرحله‌اي انتخاب و داده‌هاي مورد نياز با استفاده از پرسش‌نامه محقق‌ساخته و مصاحبه گردآروي شد و مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفت. اين تحقيق از نوع پژوهش ارزشيابي است. يافته‌ها نشان مي‌دهد كه بر اساس تعريف مركز آمار، 82 درصد فارغ‌التحصيلان شاغل و 18 درصد آنان بيكارند. با توجه به پايين بودن شانس اشتغال ديپلمه‌‌ها، اغلب فارغ‌التحصيلان فني‌وحرفه‌اي و كاردانش ترجيح مي‌دهند به تحصيل ادامه دهند. دو سوم شاغلان در مشاغل غيرمرتبط اشتغال دارند. مشاغل بيشتر افراد آزاد و در زمينه‌هاي خريد و فروش و بخش خدمات است، يعني رابطه معناداري بين تحصيلات و اشتغال وجود ندارد. اغلب شاغلان روزمزد، ماهيانه و قراردادي هستند. اكثر آنان شغل خود را از طريق مداخله دوستان و آشنايان پيدا كرده‌اند و يا در كسب و كارهاي خانوادگي و بستگان شاغل شده‌اند. كارورزي و كارآموزي به خوبي انجام نمي‌شود و نقش موثري در اشتغال ندارد. فارغ‌التحصيلان مورد مطالعه بيكاري و اشتغال غيرمرتبط را بيشتر ناشي از كم بودن فرصت‌هاي شغلي و نداشتن آموزش عملي كافي و متناسب با نياز بازار كار دانسته‌اند. به نظر مي‌رسد برنامه‌هاي درسي مورد مطالعه كارايي قابل‌قبولي از نظر اشتغال به‌ويژه اشتغال مرتبط و مسايل مربوط به آن ندارد.

This research aimed at determining the exterior efficiency of technical and vocational curriculum in the selected fields. So, 400 graduates of electro-technic, industrial electronic, commercial accounting and financial accounting of Tehran province were randomly selected using multistage cluster sampling method. The required data were collected using researcher-made questionnaire and interview and then they were analyzed. It was an evaluative study. Findings showed that according to the definitions of the Iranian Center for Statistics, 82 percent of graduates are employed and 18 percent are unemployed. Because of low chance of employment with a diploma, most of technical and vocational graduates prefer to continue their education. About two thirds of the employed graduates have an unrelated job and there is no meaningful relationship between their education and employment. Graduates mostly have jobs related to the areas of sales and services. Most of the jobs are daily-paid, monthly-paid or paid by contracts. They mainly find jobs through the intervention of friends and relatives, or they work in their paternity, family and relatives’ business. Internship and apprenticeship of technical and vocational education are not effective and do not contribute to the employment of graduates. Graduates believe that the main reason of unemployment and the unrelated employment is the lack of job opportunities and lack of adequate and up-to-date training related to the job market needs. It seems that the mentioned curriculum does not have acceptable exterior efficiency in terms of employment, especially related employment and other related issues.