عنوان مقاله :
مسئلۀ گذر از اخلاق به دين در ايدهآليسم آلماني
عنوان فرعي :
The transition from ethics to religion in German idealism
پديد آورنده :
دیباجی سید محمدعلی
پديد آورندگان :
صميمي نادر نويسنده
سازمان :
دانشیار دانشگاه تهران
اطلاعات موجودي :
فصلنامه سال 1394 شماره 3
كليدواژه :
اخلاق , دين , ايدهآليسم , هگل , كانت
چكيده فارسي :
رابطۀ اخلاق و دین موضوعی است كه میتوان آن را در تمام سیر تاریخ فلسفه و در تمامی دستگاههای فلسفی بررسی كرد. اما با مباحثی كه كانت در باب عقل عملی و جدایی آن از عقل نظری عنوان كرد و در پی آن مباحث متافیزیكی و الهیاتی را به حیطۀ عقل عملی كشاند، رابطۀ اخلاق و دین جلوۀ دیگری پیدا كرد. كانت با آنكه تمامی براهین اثبات وجود خدا را رد میكند، اخلاق را متضمن باور به خداوند میداند. پس از كانت حكمای ایدهباور آلمان برای رفع شكاف بین عقل عملی و نظری گام برداشتند و دیدگاههای نوینی را با توجه به دستاوردهای كانت ارائه كردهاند. این روند تا به هگل بهصورت برجسته امكان بررسی دارد. هگل بهعنوان برجستهترین ایدهباور آلمانی مطلق را در برابر جدایی و محدودیتهای سوژه و ابژه مینهد. به عقیدۀ هگل شاید دین نیز در حوزۀ آگاهی یا نظر قرار گیرد و همچنین ذات و صفات خداوند در حوزۀ نظر شناختنی باشد. به اینترتیب در فلسفۀ هگل از یك سو نیاز چندانی به برهان اخلاقی كانت احساس نمیشود و از سوی دیگر مبانی كانت در رسیدن به خدا از طریق عقل عملی، در حوزۀ اخلاق ناكافی بهنظر میرسد.
چكيده لاتين :
The relationship between ethics and religion, which can be an issue in all the history of philosophy and philosophy in all systems studied. But the discussion of Kant practical reason and its separation as a theoretical sense and Followed by discussion of metaphysical and theological ethics and religion to the realm of practical reason bring about other effects found. Although Kant denies all arguments prove the existence of God, knows morality implies a belief in God. After Kant, German scholars believe ideas try eliminate the gap between practical reason and theoretical reason and they presented new steps with regard to the achievements of Kant. This process has investigated to Hegel Significantly. Hegel as the most prominent German idea posed absolute belief against in the separation of subject and object. According to Hegel, religion can also be considered in the field of knowledge and attributes of God is unknowable theoretical. Thus, for Hegel, Kantʹs moral argument does not need the one hand and on the other hand Kantʹs principles come to God through practical reason seems impossible in the realm of ethics.
اطلاعات موجودي :
فصلنامه با شماره پیاپی 3 سال 1394