ابوبكر قهستاني؛ دولتمرد و اديب دربار غزنه

Abu-bakr Qohestani, Statesman and Litterateur of Ghazne’s Court

خراسان بزرگ همواره از جمله پايگاه هاي مهم علمي و فرهنگي جهان اسلام قلمداد شده است؛ پايگاهي كه دانشي مرداني از نيشابور، بخارا، سمرقند، هرات، قهستان و غيره پشتوانه ي آن بودند. مقاله ي حاضر مي كوشد به معرفي شاعر و دولتمردي از منطقه ي قهستان در سده ي چهارم و پنجم هجري، ابوبكر قهستاني، بپردازد و احوال و آثار وي را با تكيه بر منابع گوناگون عربي و فارسي، گردآوري و تحليل كند و سلوك و شخصيت او را در ديوان شاعراني نامبردار مانند فرخي سيستاني، سنايي غزنوي، سوزني سمرقندي و غيره پيگيري نمايد. هم چنين به مراودات ادبي و گستره ي روابط ابوبكر قهستاني با معاصرانش توجه كند. آن چه ضرورت اين پژوهش را بيشتر مي كند، آوازه ي ادبي و سياسي ابوبكر قهستاني بويژه در منابع عربي است، آوازه اي كه در روزگار معاصر، مغفول مانده است. سروده هاي شاعراني مانند ابوبكر قهستاني، سند تحولات فكري و هنري ملي و منطقه اي است كه بررسي و آگاهي از آن در پژوهش هاي قهستان شناسي بويژه در دوره  اي كه اطلاعات اندكي از آن در دست است، اهميت مي يابد.

The Great Khorasan has always been considered one of the important scientific and cultural centers of the Islamic world, a base supported by scholar-men from neyshapour, bokhara, samarghand, harat, qohestan etc. The present article tries to introduce a poet and statesman from the Quhistan region in the 4th and 5th centuries, Abu Bakr Qehestani. And to analyze and collect his situation and works relied on different references in Arabic and Persian and to follow up his character in the court of the famous poets such as Farrokhi Sistani, Sanayee Ghaznavi, Sousin Samarghandi, and so on. Also, pay attention to the literary interactions and the scope of Abu Bakr’s relationship with his contemporaries. What increases the necessity of this research is the literary and political reputation of Abu Bakr Qohestani, especially in Arabic sources, a renown that has been neglected in contemporary times. Poems of some poets such as abu-bakr qohestani are a document of national and regional intellectual and artistic developments that its study and knowledge of it is important in Qohestanology researches especially in a period where little information is available.