ارتباط حاكميت شركتي با عملكرد مالي و ريسك شركتهاي بيمۀ پذيرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران

The Impact of Corporate Governance on Financial Performance and Risk of Listed Insurance Companies in Tehran Stock Exchange

حاكميت ضعيف شركتهايي نظير انرون و ورلدكام و سقوط شگفت‌انگيز بازارهاي سهام در آغاز قرن حاضر منجر به تجديدنظر در بحث حاكميت شركتي شده است. منطق حاكميت شركتي عموماً ديدگاه جايگزيني را پيشنهاد مي­دهد و كانون توجه حاكميت، ايجاد ارزش افزوده براي تعداد زيادي از ذي‌نفعان سازماني است. از طرفي ‌ديگر، ريسك يكي از شاخصهاي مهم در ارزيابي واحد اقتصادي است كه در بسياري از تصميمات مالي، الگوهاي ارزش‌گذاري اوراق بهادار، روشهاي ارزيابي طرحهاي سرمايه­اي و ...، نقش محوري دارد. اين مطالعه، به بررسي رابطۀ بين حاكميت شركتي با عملكرد و ريسك شركتهاي بيمه‌اي پذيرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته است. در اين تحقيق از 4 شاخص حاكميت شركتي شامل اندازۀ هيئت مديره، تركيب هيئت مديره، دوگانگي وظيفۀ مديرعامل، و تمركز مالكيت و همچنين از 2 معيار ارزيابي عملكرد شامل نرخ بازدۀ داراييها و حقوق صاحبان سهام و 2 معيار ارزيابي ريسك شركت شامل ريسك تجاري و مالي استفاده شده است. تحقيق حاضر از لحاظ هدف، كاربردي و از بعد روش‌شناسي از نوع تحقيقات همبستگيِ علي پس از وقوع است. جامعۀ آماري تحقيق، شركتهاي بيمۀ پذيرفته‌شده در بورس تهران هستند كه با روش نمونه‌گيري حذف سيستماتيك، 18 شركت در طي 7 سال (جمعاً 88 سال- شركت) در نمونۀ آماري اين تحقيق قرارگرفته‌اند. بازۀ زماني تحقيق شامل سالهاي 1386 الي 1392است. براي آزمون فرضيه‌هاي صورت‌بندي‌شده از رگرسيون چندگانۀ خطي و روش حداقل مربعات معمولي استفاده شده است. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد بين تركيب هيئت مديره و عملكرد مالي در هر دو بعد (نرخ بازدۀ داراييها و حقوق صاحبان سهام) ارتباط مثبت و بين تركيب هيئت مديره و ريسك در هر دو بعد شامل (ريسك مالي و تجاري) ارتباط منفي و معني‌داري وجود دارد. بين اندازۀ هيئت مديره و نرخ بازدۀ داراييها نيز رابطۀ منفي و معني‌داري مشاهده مي‌شود.

Poor governance of companies like Enron and WorldCom and the drastic fall of stock markets at the beginning of this century have shaped corporate governance. The logic of corporate governance offers an alternative view and focuses on creating value for a large number of stakeholders. On the other hand, risk is one of the most important indicators in economic assessment of units that plays a key role in many financial decisions, valuation of securities, and evaluation of investment projects. This study examines the impact of corporate governance on performance and risk of listed insurance companies in Tehran Stock Exchange. In this study we focus on four mechanisms of corporate governance, including size and composition of the board, dual responsibility of the director and the concentration of ownership. We use rate of return of assets and return on equity as two performance indicators and business and financial risk as two risk measures. This study is an applied research that uses causal correlations after the occurrence of events. The sample is listed insurance companies and after systematic deletion sampling, we are left with 18 companies over 7 years (a total of 88 year-company observations). The period of investigation is 2007 to 2013. To test the hypotheses we use ordinary least squares linear regression. Results show there is a positive relation between the composition of the board and the two performance indicators but there is a negative significant relation between the composition of the board and the two risk measures.