خوانش انتقادي نظريۀ عدالت مايكل والزر در پرتو تفسير متن-زمينه محور

A CRITICAL REVIEW OF MICHAEL WALZER’S JUSTICE THEORY IN LIGHT OF TEXT-CONTEXT BASED INTERPRETATION

عدالت به‌عنوان يكي از نيازهاي جامعۀ بشري، در عرصۀ فلسفۀ سياسي هميشه مورد مداقه بوده است؛ در اواخر قرن بيستم مايكل والزر در مقابل كتاب نظريه‌هاي عدالت جان رالز، كتاب قلمروهاي عدالت را به نگارش درآورد. وي با رويكرد زمينه‌محورانۀ خود، تفسيري نسبي‌گرا و كثرت‌گرا از عدالت توزيعي به‌دست مي­دهد كه نحوۀ توزيع مواهب اجتماعي در آن براساس فهم مشترك اعضاي جوامع سامان مي‌يابد. والزر عدالت توزيعي خود را بر پايۀ دو اصل 1. برابري ساده و 2. برابري پيچيده صورت‌بندي مي‌كند؛ چه اينكه از منظر والزر هنجارهاي اخلاقي (فربه و نحيف) شالودۀ اصول عدالت وي را پي‌ريزي مي‌كنند. مقالۀ حاضر مي‌كوشد تا ضمن بهره از سنت فكري جامعه­ گرايانه به‌عنوان چارچوب نظري، به خوانش انتقادي نظريۀ عدالت والزر، بپردازد. جامعه­ گرايي سنتي فكري است كه با چاشني انتقاد از اصول ليبراليسم به بازسازي آن مي‌انديشد. به‌نظر مي‌رسد مهم‌ترين نقطۀ قوت نظريۀ عدالت والزر رد جهان شمول‌گرايي حاكم بر نظريۀ عدالت ليبرالي و مهم‌ترين ضعف آن نيز تكيه بر هنجارهاي اخلاقي فربه‌اي است كه نمي‌تواند تعارضات اخلاقي ميان جوامع را حل كند. اين مهم زمينۀ نسبي‌گرايي راديكال در تعريف عدالت را در پي دارد.

Justice, as a requisite for human societies, has been continuously under scrutiny in political philosophy realm. Theoretical altercations which have emerged within the frameworks of various philosophical schools can best represent this momentous subject. Michael Walzer penned his book, Spheres of Justice, at the late twentieth century as a response to John Rawls’s justice theories. He provides a relativist and pluralist interpretation of distribution justice through his context-based approach; in which the method of distributing social endowments is structured based on a consensus amongst society members. Walzer formalizes his distributive justice based on two principles of 1) simple equality, and 2) complex equality since the moral norms (thick or thin) are foundations of his justice precepts. The present article tries to critically review Walzer’s distribution justice while benefiting from socialistic thinking tradition as the theoretical framework. Socialism is a traditional thought school which ponders on how to renovate liberalism while keeping a flavor of criticism. Eventually, it seems that the main strength of Walzer’s theory of justice lies in his refutation of universalism which dominates liberal justice theory; while it suffers from the main weakness of relying on thick moral norms which fail to resolve moral conflicts amongst societies. This exacting notion however, opens the issue of relativism in definition of justice concept