كليدواژه :
ميكوريزا , ورمي‌كمپوست , كود دامي , اينديگوكارمين , گياه دارويي
چكيده فارسي :
به‌منظور مطالعه ویژگی‌های رشد، عملكرد بیولوژیكی و عملكرد ایندیگوكارمین گیاه دارویی وسمه (Indigofera tinctoria L.) در واكنش به كودهای مختلف آلی و شیمیایی و مقادیر آبیاری بر اساس ظرفیت زراعی خاك، آزمایشی به‌صورت استریپ پلات در قالب طرح پایه بلوك‌های كامل تصادفی با سه تكرار در شهرستان بم در سال زراعی 92-1391 انجام شد. سه مقدار آبیاری (100، 80 و 60% ظرفیت زراعی خاك) به‌عنوان فاكتور اصلی و پنج منبع تغذیه گیاهی شامل كود زیستی میكوریزا (Glomus intraradices) (200 گرم خاك تلقیح شده در هر متر طولی)، ورمی‌كمپوست (پنج تن در هكتار)، كود گاوی (30 تن در هكتار) و كود شیمیایی (80، 150 و150 به‌ترتیب شامل نیتروژن، فسفر و پتاسیم) و شاهد به‌عنوان فاكتور نواری در نظر گرفته شدند. خصوصیات رویشی و عملكرد كیفی در دو چین اندازه‌گیری شدند. صفات مورد مطالعه شامل ارتفاع بوته، قطر كانوپی، تعداد شاخه جانبی، تعداد برگ در بوته، وزن خشك برگ، وزن خشك ساقه، عملكرد كل اندام‌های هوایی، محتوی ایندیگوكارمین در برگ و عملكرد ایندیگوكارمین بودند. نتایج نشان داد كه افزایش محتوی رطوبتی خاك بر اساس ظرفیت زراعی تأثیر معنی‌داری (05/0p≤) روی ارتفاع بوته، قطر كانوپی، وزن خشك برگ، وزن خشك ساقه، وزن خشك اندام‌های هوایی و عملكرد ایندیگوكارمین در هر دو چین داشت. در چین اول، وزن خشك برگ در مقدار آبیاری 100، 80 و 60 % ظرفیت زراعی به‌ترتیب 67/806، 680 و 33/589 گرم در متر مربع و در چین دوم به‌ترتیب 25/820، 21/614 و 78/515 گرم در متر مربع به‌دست آمد. بیشترین عملكرد اندام‌های هوایی در هر دو چین برای سطح آبیاری 100% ظرفیت زراعی حاصل شد. به‌طوری‌كه در چین‌های اول و دوم تیمار 100% ظرفیت زراعی در مقایسه با تیمارهای 80 و 60 % ظرفیت زراعی به‌ترتیب منجر به افزایش 54 و 30 درصد در چین اول و 47 و 23 درصد در چین دوم عملكرد اندام‌های هوایی شد. بیشترین عملكرد ایندیگوكارمین در چین‌های اول و دوم برای مقدار آبیاری 100% ظرفیت زراعی به‌ترتیب با 97/4 و 74/3 گرم در متر مربع حاصل شد. بیشترین وزن خشك برگ در چین اول و دوم در تیمار ورمی‌كمپوست به‌ترتیب برابر با 11/751 و 24/769 گرم در متر مربع به‌دست آمد. كاربرد كودهای ورمی‌كمپوست، دامی، شیمیایی و میكوریزا عملكرد ایندیگوكارمین را به‌ترتیب 23، 18، 14 و 10 درصد در چین اول نسبت به شاهد افزایش داد.
چكيده لاتين :
Introduction
Medicinal plants are valuable resources in a wide range that scientific identification, cultivation, development and proper utilization of them can have very important role in community health, employment and non-petrol exports. Quality of medicinal plants is more important than other crops. The impact of environmental factors is significant on quality and quantity of medicinal plants. Among the environmental effective factors, irrigation and manure can be managed. Drought is considered as one of the most important factors that limited plant production in arid and semi-arid areas, where such areas are subjected to a wide range of climate variations. Water deficit stresses, permanent or temporary, limits the growth and distribution of natural vegetation and yield of cultivated plants more than any other environmental factor. Under water limitation conditions, yield of plants depend on water available content and water use efficiency. Indigo carmine is considered as a highly toxic indigoid dye. Indigo blue dye’s main component is indigotine which is extracted from the leaves of indigo. Indigo carmine is also one of the oldest dyes and it is still one of the most used in textile industry. The aims of this study were evaluation of qualitative and quantitative criteria of indigo (Indigofera tinctoria L.) under Bam climatic conditions.
Materials and Methods
An experiment was conducted as strip plot based on a randomized complete block design with three replications at the Bam, Iran, during growing seasons of 2012-2013. Four nutrient resources (such as NPK, cow manure vermicompost, Mycorrhiza and control) and three drought stress levels based on %FC (including 100, 80 and 60 percent) were considered as experimental factors. Plant height, canopy diameter, number of branches, dry weight of leaf, dry weight of, dry yield of shoots (above ground matter), indigocarmin content and indigocarmin yield of indigo were measured and calculated.
Results and Discussion
The results showed that at the first and second cuttings, the highest dry weight of leaf (with 751.11 and 769.24 g m-2, respectively) and indigocarmin yield (with 4.62 and 4.66 g.m-2, respectively) were observed for vermicopmost. Increasing soil water content from 60 to 100% FC at the first and second cuttings caused to increase dry weight of leaf (with 37 and 100%, respectively). Decreasing soil water content caused to reduce the dry matter yield of indigo and these highest yields were obtained in 100% FC with 1589.3 and 1829.3 g m-2, respectively. Also, increasing soil water content from 60 to 100% FC caused that indigocarmin content and indigocarmin yield increased with 36 and 18%, respectively. Relationship between soil nutrients and metabolic processes of medicinal plants causes to change of yield quantity or secondary metabolites contents. Therefore, we determined that the best growth condition for indigo was observed for manure and irrigation based on 80% FC.
Conclusions
It was concluded that cow manure could be a good choice for decreasing chemical fertilization application.
