بررسي قدسي بودن هنر سماع و رقص از منظر آيات و روايات

Critical Study of Sanctity of Sufi Audition and Dance Art from Perspective of Quranic Revelations and Hadiths

هنر در نزد سنت‌گرايان اهميت ويژه‌اي دارد؛ آنها هنر را به سه قسم قدسي، سنتي و مذهبي تقسيم مي‌كنند و بر اين باورند كه هنر قدسي از خاستگاه الهي برخوردار است. از نگاه نصر، سماع و رقص هنرهايي قدسي به شمار مي‌آيند. ولي پرسش اينجاست كه كدام آيه يا روايت بر جواز سماع و رقص دلالت دارد؟ به ديگر سخن، آيا مي‌توان از ظاهر آيات و روايات به خاستگاه الهي آنها پي برد؟ ازآنجاكه هنر قدسي پيوندي عميق با طريقت‌هاي معنوي دارد، سعي شد تا با مراجعه به كتب صوفيه و با روشي توصيفي ـ تحليلي به اين مسئله پاسخ داده شود. يافته‌هاي اين مقاله گوياي آن است كه اگرچه صوفيه كوشيده‌اند تا براي جواز سماع و رقص به آيات و رواياتي استناد ورزند و حتي به ايرادات مخالفان نيز پاسخ دهند، اما دليل نقلي آنها خدشه‌پذير است، زيرا ظاهر آيات بر جواز سماع و رقص دلالتي ندارد و محتواي روايات نيز با ايرادهاي جدي مواجه است

To traditionalists art is of special significance. They divide it into three sacred, traditional and religious types. Sacred art is held to be of divine origin. Dr. Nasr regards such Sufi audition and dance as sacred art. Now the question is which Quranic verse or Islamic tradition designates the permission of these acts. In other words, can one infer their divine origin of permissibility from any literal meaning of Quranic verses and hadiths? Since sacred art is deeply connected with spiritual Paths in Sufism, the present article attempts to respond the question by consulting Sufi works using descriptive analytic method. Findings of this research indicate that although attempted to base the legality of audition and dance on some verses and hadiths and even responded the objections raised by their opponents, the revealed proof provided by Sufis are inconclusive and there is no verse nor tradition to signify lawfulness of Sufi audition and dance. Serious criticisms are to be made against the allegedly revealed arguments made by Sufis in favour of their view in question