واكنش ژنوتيپ هاي مختلف چغندرقند به تنش هاي كم آبياري

Response of different sugar beet genotypes to water deficit stress

به منظور بررسي جنبه‎ هاي فيزيولوژيكي تنش كم آبي بر صفات مهم 14 ژنوتيپ چغندرقند آزمايش دو ساله در سال‎ هاي 1388 و 1389 به صورت كرت ‎هاي خرد شده در قالب طرح بلو ك ‎هاي كامل تصادفي در چهار تكرار در مؤسسه تحقيقات اصلاح و تهيه بذر چغندرقند در كمالشهر كرج اجرا شد. سطوح آبياري در اين آزمايش در دو سطح (S1: آبياري نرمال پس از 80 ميلي ‎متر تبخير از طشتك كلاس A و S2: تنش كم آبي پس از 180 ميلي ‎متر تبخير از طشتك كلاس A) بودند كه از طريق تغيير در دور آبياري اعمال شدند. آبياري از زمان كشت تا استقرار كامل گياه (مرحله شش تا هشت برگي) براي كليه تيمارها مشابه و از اين مرحله به بعد بر اساس ميزان تبخير از طشتك تبخير كلاس A براي هر تيمار انجام شد. بيشترين عملكرد ريشه به ژنوتيپ‎ هاي SBSIDR-5 ، SBSIDR-8 و SBSIDR-14 و كمترين ميزان به ژنوتيپ SBSIDR-2 تعلق داشت، هرچند كه تمامي ژنوتيپ ‎ها در يك گروه آماري قرار گرفتند. همچنين اثرات سال بر ميزان پتاسيم و سديم ريشه معني‎ دار شد. سديم در ژنوتيپ ‎هاي 5، 1 و 7 در كمترين ميزان خود قرار داشت و ژنوتيپ 4 از بالاترين ميزان برخوردار بود. ژنوتيپ 4 از لحاظ سديم نسبت به ژنوتيپ ‎هاي 1، 5، 6، 7، 9 و 10 در گروه آماري متفاوت قرار گرفت. با توجه به جميع جهات، ژنوتيپ ( SBSIDR-5 5) به عنوان گرده افشان برتر انتخاب شد .

In order to study the physiological aspects of water deficit stress on important quantitative traits of 14 sugar beet genotypes, a two-year experiment was conducted as split plot based on randomized complete block design with four replicates at Sugar Beet Seed Institute, Karaj, Iran in 2009-10. Two irrigation levels including S1 (normal irrigation after 80 mm evaporation from the class A pan) and S2 (irrigation after 180 mm evaporation) were applied by changing the irrigation round. Irrigation was performed similarly for both treatments from planting to the establishment (6-8 leaf) stage and thereupon applied based on evaporation from the class A pan. The highest root yield belonged to the genotypes SBSIDR-5, SBSIDR-8 and SBSIDR-14 and the lowest ones to SBSIDR-2, although all genotypes were placed in one group. Furthermore, the effect of year on potassium and sodium was significant. In SBSIDR-5, SBSIDR-1, and SBSIDR-7 genotypes, the Na level was the least while in SBSIDR-4 it was high. Compared with SBSIDR-1, SBSIDR-5, SBSIDR-6, SBSIDR-7, SBSIDR-9 and SBSIDR-10, SBSIDR-4 was placed in different group. In conclusion, genotype SBSIDR-5 was selected as the best pollinator.