مقايسه برخي خصوصيات خاك زير اشكوب گياه بومي Salsola yazdiana Assadi با گياه غيربومي Atriplex lentiformis Breweri در مراتع نيمه بياباني (مطالعه موردي: مراتع شهرستان طبس)

(Comparison of soil properties beneath the stratum of Salsola yazdiana and Atriplex lentiformis in semi-desert rangelands (Case study: Tabas County

گياهان بوته ‏اي چند ساله از طرق ريزش لاشبرگ و تاثير ريشه هايشان موجب تغيير كيفيت خاك رويشگاه خود مي‏‏‏ شوند. با توجه به اهميت كشت گونه‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏ هاي گياهي به منظور اصلاح و احياء مراتع، اين تحقيق با هدف بررسي تاثير دو گونه مرتعي بومي و غير بومي بر خاك زير اشكوب خود در قسمتي از مراتع استپي شهرستان طبس كه عمليات احيايي و اصلاحي در آن انجام گرفته است، به مرحله اجرا درآمد. نمونه گيري از خاك به روش كاملاً تصادفي از دو تيمار زير اشكوب گياهان و تيمار شاهد و به تعداد ده نمونه از هريك از تيمارها از عمق 20-0 سانتي متري سطح خاك انجام و در هر يك از آنها خصوصيات شيميايي شامل هدايت الكتريكي، اسيديته، مواد آلي و املاح محلول سديم و كلر، با روش هاي استاندارد موجود اندازه گيري گرديد. تجزيه و تحليل داده ها نشان داد كه خصوصيات شيميايي مورد اندازه گيري در خاك زير اشكوب هر دو گونه نسبت به منطقه شاهد بطور معني داري(1%≥P) افزايش داشته است. نتايج نشان مي دهد كه افزايش مقدار اين فاكتورها در زير اشكوب دو گونه با يكديگر متفاوت بوده بطوريكه مقدار افزايش اين خصوصيات بجز ماده آلي، در زير اشكوب گياه غير بومي Atriplexlentiformis چند برابر زير اشكوب گياه بومي Salsolayazdiana بوده است. بر اساس نتايج بدست آمده مي توان گفت كه استفاده از گياه غير بومي Atriplex lentiformis بصورت خالص در جهت احيا مراتع مي تواند شوري بيش از حد خاك سطحي را فراهم كند.

Perennial shrubs cause to change the soil quality of their habitat through litter fall and root penetration. This research was aimed to investigate the effects of two range species on the soil surface. The study was conducted in a part of steppe rangelands in Tabas County. Soil sampling was performed completely random at 0-20 cm soil depth with two treatments including beneath the stratum and control group. Soil chemical properties including EC, organic matter and soluble sodium and chlorine were measured. Data analysis showed that the soil chemical properties measured beneath the stratum of both species differed significantly as compared with the control group (P<0.01). The results showed that the increased content of these factors beneath the stratum of the study species was different, so that the content of these factors beneath the stratum of Atriplex lentiformis was manifold more than that of Salsola yazdiana. According to the obtained results, the pure use of Atriplex lentiformis could result in salinization of the soil surface.