تاثير جهت جغرافيايي بر مشخصه هاي رويشي و تغييرات جمعيتي پروانه جوانه خوار بلوط Tortrix viridana L. (Lep.: Tortricidae) در جنگل هاي منطقه قبرحسين-پيرانشهر

جوانه خوار بلوط .Tortrix viridana L با تغذيه از برگ و جوانه هاي گونه هاي مختلف درختان بلوط زاگرس خسارت زيادي را به اين جنگل ها وارد مي سازد. اين تحقيق در سال 93 به منظور بررسي تاثير جهت جغرافيايي بر خصوصيات كمي توده درختي بلوط و همچنين بر تغييرات جمعيتي جوانه خوار در منطقه قبرحسين (پيرانشهر) واقع در جنگل هاي بلوط استان آذربايجان غربي انجام شد. در هر يك از جهات اصلي جغرافيايي با استفاده از روش ترانسكت 30 بلوط دارمازو Quercus infectoria G. Olivier و 30 درخت از بلوط وي ول Q. libani G. Olivier اندازه گيري شده و لاروهاي سن آخر آفت شمارش و مشخصات كمي درختان ميزبان نيز اندازه گيري شدند. نتايج نشان دادند بيشترين قطر تاج درختان در جهت شرقي و كمترين مقدار آن نيز مربوط به جهت شمالي و جنوبي به ثبت رسيد. بيشترين و كمترين قطر برابرسينه نيز به ترتيب در جهت هاي جنوبي و شمالي بود. همچنين نتايج نشان داد اختلاف معني داري (05/0=α) بين تراكم لاروهاي جوانه خوار بلوط روي درختان دارمازو و وي ول وجود داشته است. بين ميانگين مقدار لارو جوانه خوار بلوط در جهت هاي مختلف جغرافيايي نيز اختلاف معني داري مشاهده شد و آزمون توكي (HSD) نشان داد براي هر دو گونه دارمازو و وي ول بيشترين و كمترين تعداد لارو به ترتيب در جهت جغرافيايي شرقي و غربي و بيشترين تجمع لاروي آفت نيز روي جهت شرقي تاج درخت بود. نتايج به دست آمده نشان دهنده اين امر است كه جهت گيري هاي پراكنش لاروهاي جوانه خوار بلوط مي تواند تحت تاثير جهت وزش باد قرار بگيرد.

The oak leaf-roller moth (Tortrix viridana L.) damages the Zagros forests greatly by feeding upon leaves and sprouts of different species. The current study was carried out in 2015 in order to investigate the influence of cardinal directions on quantity features of oak tree and on the demographic changes of oak leaf-roller moth in Ghabr-e-Hosein area (Piranshahr) located in oak forests of west Azerbayjan. In every main geographical directions 30 gall oak trees (Quercus infectoria) and 30 Lebanon Oak trees (Q. libani) was measured using transect method and the pest larvae were counted from the branch tip inward and also quantity features of the host trees were recorded. Results showed that the maximum crown diameter was on the east while the minimum was on the south and north. The highest and lowest diameters at breast height (DBHs) were on the south and north, respectively. In addition, results showed significant differences (p < 0.05) between density of larvae on Q. infectoria and Q. libani. There is also significant differences between mean amounts of oak leaf-roller moth in different geographical directions. Tukey test (HSD) showed that for both of tree species the maximum and the minimum number of larvae were in the east and the west, respectively and the highest larval accumulation of the pest was on the eastern part of the tree crown. The obtained results are indicative of the fact that larvae of the leaf-roller moths’ distribution orientation can also be influenced by the direction of wind blows.