كليدواژه :
مخارج سلامت , پزشك , تقاضاي القايي , مدل رگرسيون , انتقال ملايم لاجستيك , LSTR
چكيده فارسي :
مقدمه: بر اساس فرضيه تقاضاي القايي پزشك، تقاضاي مراقبت هاي بهداشتي ممكن است به دليل اطلاعات نامتقارن در بازار سلامت، تحت تأثير رفتارهاي عرضه كنندگان سلامت قرار گيرد. اين مطالعه فرض مي كند كه ابتدا با افزايش تعداد پزشك، به دليل افزايش عرضه سلامت، مخارج سلامت كاهش مي يابد. اما، با رسيدن تعداد پزشك به يك سطح مشخص به نام سطح آستانه، به دليل برقراري فرضيه تقاضاي القايي پزشك، رقابت بين پزشكان، منجر به افزايش مخارج سلامت مي شود. لذا، هدف اصلي اين مطالعه بررسي فرضيه U شكل بين تعداد پزشك و مخارج سلامت در ايران است. روش پژوهش: اين مطالعه با استفاده از داده هاي سري زماني ۱۳۹۲-۱۳۵۰، به بررسي رابطه ي غير خطي محتمل بين سرانه ي مخارج سلامت (متغير وابسته)، سرانه ي پزشك (متغير مستقل) و نرخ مرگ و مير (متغير كنترل) پرداخته است. به اين منظور از مدل رگرسيون انتقال ملايم لاجستيك (LSTR) استفاده شده است. هم چنين تحليل داده ها به كمك نرم افزار EXCEL، EVIEWS و JMALTI انجام شده است. يافته ها: نتايج حاصل از برآورد مدل LSTR ضمن تأييد تأثير غيرخطي سرانه ي پزشك بر سرانه ي مخارج سلامت، نشان داده كه سرانه ي پزشك به ازاي هر ۱0000 نفر جمعيت، در قالب يك ساختار دو رژيمي با مقدار آستانه اي ۱۲/۲۴، بر سرانه ي مخارج سلامت در ايران اثر گذاشته است. به گونه اي كه سرانه ي پزشك در رژيم اول، تأثير منفي بر سرانه ي مخارج سلامت داشته است. اما در رژيم دوم اين اثرگذاري مثبت مي باشد. لذا فرضيه اثرگذاري U شكل سرانه ي پزشك بر سرانه ي مخارج سلامت در ايران رد نمي شود. نتيجه گيري: با توجه به اين كه در حال حاضر در ايران سرانه ي پزشك به ازاي هر ۱۰۰۰۰ نفر جمعيت، بيشتر از مقدار آستانه اي است، كشور در رژيم دوم قرار گرفته است. بر اين اساس، اتخاذ سياست هاي مناسب به منظور جلوگيري از القاي تقاضا توسط پزشكان، ضروري به نظر مي رسد.
چكيده لاتين :
Introduction: According to the physician induced demand hypothesis, health care demand may be due to asymmetric information in health market, is influenced by the behavior of health suppliers. This study first assumes that the number of physician reduced health expenditures, because of the increase the supply of health. But to achieve a specified level of physician, called threshold level, because of the physician induced demand hypothesis, competition between physicians, is leading to an increase in health spending. So, the major aim of this study is to evaluate the U shape hypothesis between the number of physicians and health expenditures in Iran. Methods: This study using time series data for 1971-2013, is investigated the possible non-linear relationship between per capita health expenditure (dependent variable), per capita physician (independent variable) and mortality rate (controlled variable). For this purpose, is used the Logistic Smooth Transition Regression (LSTR) model. Also, the statistical analyzes were performed using the EXCEL, EVIEWS and JMALTI soft wares. Results: The results of the model LSTR, in addition to confirm the nonlinear effects of per capita physician on per capita health expenditure, show that the per capita physician per 10,000 population, influence on the per capita health expenditure in the form of two regime structure with threshold level about of 12.24. So that, in the first regime, per capita physician had a negative impact on per capita health expenditure (disapproval the induced demand hypothesis), but this impact is positive in the second regime (confirm the induced demand hypothesis). So, U-shaped impact hypothesis of per capita physician on per capita health expenditure in Iran, is not rejected. Conclusion: Since at the moment the physician per capita per 10,000 population, is most of the threshold level, the country is located in the second regime. Accordingly, adopt more suitable policies to prevent from the induction of demand by physicians, is necessary.
